الگوی پراکنش فضایی مراحل نابالغ پسیل معمولی پستۀ Agonoscena pistaciae (Hemiptera: Aphalaridae) در منطقۀ رفسنجان

Abstract

پسیل معمولی پستۀ <em>Agonoscena</em> <em>pistaciae</em> ‎Burckhardt & Lauterer (Hemiptera: Aphalaridae)‎، یکی از مهم­ترین آفات درختان پسته در کشور ایران است. به­منظور بررسی الگوی پراکنش‎ ‎فضایی تخم و پورۀ این آفت، نمونه‎برداری‎های هفتگی و منظم از باغ پسته، رقم کله­قوچی انجام شد. برگچۀ انتهایی درختا­­ن به‌عنوان واحد نمونه‎برداری انتخاب و تراکم جمعیت تخم و پوره‎ در سه ارتفاع بالا، میانی و پایین درخت شمارش شد. الگوی پراکنش فضایی تخم و پورۀ‎ پسیل معمولی پسته با استفاده از روش واریانس به میانگین، ‏مدل‎های‎ رگرسیونی ‏تیلور و ‏آیوائو و شاخص لوید تعیین شد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از روش واریانس به میانگین و شاخص لوید الگوی پراکنش فضایی تخم و پورۀ‎ این آفت در هر سه ارتفاع از نوع تجمعی به­دست آمد. شیب‌خط رگرسیون در هر دو مدل رگرسیونی تیلور و آیوائو برای تخم در ارتفاع میانی به­طور معنی‌داری بزرگ‌تر از یک به­دست آمد، که نشان‌دهندۀ تجمعی بودن الگوی پراکنش فضایی، و در ارتفاع بالا و پایین درخت کوچک­تر از یک بود که نشان­دهندۀ تصادفی بودن الگوی پراکنش فضایی این مرحلۀ رشدی است. شیب‌خط رگرسیون در هر دو مدل رگرسیونی تیلور و آیوائو برای پورۀ پسیل معمولی پسته در هر سه ارتفاع به‌طور معنی‌داری بزرگ‌تر از 1 به­دست آمد، که نشان‌دهندۀ تجمعی بودن پراکنش فضایی پوره در هر سه ارتفاع است. نتایج ‏به‌دست‌آمده از این تحقیق در توسعۀ برنامه‌های نمونه‌برداری پسیل معمولی پسته اهمیت دارد.‏