بررسی امکان ارائه مدل‌های آماری به منظور برآورد تولید دو گونه مرتعی Artemisia aucheri و Agropyron trichophorum (مطالعه موردی: مراتع دیزج بطچی و قطور شهرستان خوی)

Abstract

پژوهش حاضر، با هدف بررسی ارتباط تولید گونه‌های مرتعی <em>Artemisia</em><em>aucheri</em> و<em>Agropyron</em><em>trichophorum</em> با ویژگی‌های مورفولوژیکی آنها شامل قطر متوسط تاج پوشش، قطر یقه، ارتفاع و درصد تاج پوشش در سطح گونه و ارائه مدل‌های رگرسیونی انجام پذیرفته است. بدین منظور سه رویشگاه مرتعی در مراتع منطقه دیزج بطچی و قطور شهرستان خوی انتخاب شدند. پس از انتخاب مناطق نمونه‌برداری در هر یک از رویشگاه‌های مذکور، نمونه‌برداری به روش تصادفی- سیستماتیک در داخل پلات‌های یک متر مربعی که به فواصل 10 متر از یکدیگر قرار داشتند و در امتداد ترانسکت‌های صد متری، صورت گرفت. مدل‌های رگرسیونی متنوعی که شامل مدل‌های تک بعدی (مدل‌هایی که از یک ویژگی برای برآورد تولید استفاده می‌کنند) و دو بعدی (مدل‌هایی که از دو ویژگی برای برآورد تولید استفاده می‌کنند) و مدل‌های رگرسیون چندگانه (مدل‌هایی که از چند ویژگی برای برآورد تولید استفاده می‌کنند) استفاده گردید. از بین مدل‌های معنی‌دار براساس معیارهای ارزیابی مدل، بهترین مدل در سطح گونه گزینش شد. نتایج نشان داد که هر یک از ویژگی‌های مورد بررسی با تولید رابطه معنی‌داری دارند. مدل‌های تک بعدی نتیجه بهتری را به نمایش گذاشتند و قطر متوسط تاج پوشش (D₁) در هر دو گونه و هر سه مکان مرتعی به عنوان کارآمدترین ویژگی مورفولوژیکی جهت برآورد تولید انتخاب گردید. لذا استفاده از مدل‌های تک بعدی توانی، سیگموئید، درجه دو و درجه سه در مکان مرتعی دیزج بطچی 1 و مدل تک بعدی درجه سه در مکان مرتعی قطور بر اساس قطر متوسط تاج پوشش (D₁) در گونه مرتعی <em>Artemisia</em> <em>aucheri</em>؛ و مدل تک بعدی درجه سه بر اساس قطر یقه در مکان مرتعی دیزج بطچی 2 و گونه مرتعی <em>Agropyron</em><em>trichophorum</em>توصیه می‌گردد. <br />