تأثیر آشفتگی‌های محیطی بر تعامل بین بوته و گونه‌های علفی مراتع نیمه‌خشک گوغر بافت در استان کرمان

Abstract

تعامل مثبت و منفی بین گونه‌های گیاهی نقش مهمی در همزیستی گونه‌ها و تنوع جوامع گیاهی دارد. قدرت و جهت این تعامل ممکن است در اثر آشفتگی‌های محیطی همانند چرا و آتش تغییر کند. در این مطالعه تأثیر آتش و چرا بر تعامل بوته و گونه‌های علفی مراتع گوغر بافت مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور در سه منطقه قرق، چرا و آتش‌سوزی، زیر 20 گونه درمنه به‌عنوان گونه غالب منطقه و 20 فضای بین بوته‌ای یک پلات cm 20× cm 20 انداخته شد. سپس در هر پلات تولید و تاج پوشش گونه‌های علفی برآورد گردید. نتایج نشان داد در منطقه قرق تاج پوشش و تولید گونه‌های علفی در حضور گونه بوته‌ای افزایش یافته است که این خود نمایانگر تعامل مثبت بین بوته و گونه‌های علفی است. اگرچه قدرت تسهیلاتی بوته در اثر چرا و آتش کاهش می‌یابد، ولی میزان این کاهش در دو منطقه یکسان نیست. در منطقه تحت چرا، هنوز بین بوته و گونه‌های علفی تعامل مثبتی وجود دارد. اما بوته‌ها در اثر سوختن بشدت آسیب دیده‌اند، به طوری که جهت تعامل از مثبت به منفی تبدیل شده‌است. به‌طور کلی نتیجه‌گیری می‌شود که بین آشفتگی‌های محیطی آتش و چرا، آتش در تغییر تعامل بوته و گونه‌های علفی نقش مهمتری را بازی می‌کند.