مطالعات تغییرات غلظت نمک در نیمرخ خاک تحت کشت گیاه تاغ در آزمایشات لایسیمتری

Abstract

تفوق میزان تبخیر بر نزولات آسمانی در مناطق خشک موجب حرکت رو به بالای آب در خاک و تجمع املاح در منطقه ریشه گیاه می‌شود. از آنجا که نمک در خاک با جریان آب حرکت می‌کند توزیع نمک در خاک با الگوی جریان آب در خاک تعیین می‌شود. میزان آب بکار رفته یا کسر آبشویی یکی از عوامل مهم و تاثیر گذار بر الگوی توزیع و حرکت نمک در خاک است. تحقیق حاضر در لایسیمترهای وزنی تحت کشت گیاه تاغ و در ایستگاه تحقیقات بیابان زدایی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد انجام گرفت. در این پژوهش علاوه بر کنترل رطوبت خاک به روش‌های مختلف از جمله روش توزین لایسیمترها، نیمرخ نمک در خاک برای سه تیمار رطوبتی FC، FC و خشک در سه زمان شروع(t₁)، میانی(t₂) و پایانی(t₃) آزمایش، ترسیم و مورد مقایسه قرار گرفت. آزمایشات در قالب طرح پایه کاملا تصادفی اجرا و نتایج حاصله به روش دانکن تجزیه و مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که با افزایش عمق، میزان شوری خاک افزایش یافته و این غیریکنواختی شوری خاک به ویژه با گذشت زمان در تیمارهای مرطوب‌تر بیشتر شده است. ضمن آنکه در مجموع، میزان نمک‌های نهشته شده در خاک لایسیمترهای مرطوب‌تر بیشتر بوده است. شوری بالای آب آبیاری و عدم آبشویی کافی خاک، از دلایل اصلی تجمع بیشتر نمک بویژه در اعماق لایسیمترهای مرطوب‌تر محسوب می‌شوند.