شناخت عوامل اکولوژیکی موثر بر پوشش گیاهی مراتع با استفاده از تجزیه و تحلیلهای چند متغیره (مطالعه موردی جنوب استان مرکزی)

Abstract

سرآغاز مطالعه هر پدیده شناخت کامل و درک روابط آن با سایر پدیده‌های تاثیرگذار و تاثیرپذیراست. با توجه به اهمیت پوشش گیاهی مراتع به عنوان اولین حلقه زنجیره غذایی در اکوسیستم های مرتعی، شناخت عوامل اکولوژیکی موثر بر استقرار گیاهان و تعیین مناطق همگن ضروری به نظر می رسد. بنابراین مقالـــه حاضر به بررسی مؤثرترین عوامل اکولوژیکی در تعیین نقاط اکولوژیکی همگن و تاثیر گذار بر پوشش گیاهی مراتع با استفاده از تجزیه و تحلیلهای چند متغیره پرداخته است. روش کار به این ترتیب بود که ابتـدا در منطقه مورد مطالعه، تیپ‌های گیاهی با پیمایشهای صحرایی و استفاده از دستگاه موقعیت یـــاب (GPS) بر روی نقشه 1:50000 مشخص و در مناطق معرف هر تیپ نمونه بردار ی به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد. بعد از برداشت اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی ، لایه های اطلاعاتی مختلف در خصوص هر تیپ شامل اقلیم، متوسط دامنة ارتفاعی، میانگین بارندگی سالیانه، متوسط دامنة شیب، متوسط دامنـة دمایی، تیپ اراضی و جهت شیب جمع‌آوری و داده ها برای تجزیه و تحلیل با استفاده از نــرم افزارStatistica مورد ارزیابی قــرار گرفتنــد. تجــــزیه و تحلیـــــل عامـــــلی متغیـــرها (Factor Analysis) نشان داد که از میان متغیرهای مورد استفاده، 3 متغیر اصلـــی (شامل اقلیم، تیپ اراضی و جهت شیب) با مقادیر ویژه ای (Eigenvalues) برابر 8/82 درصـــــد، از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر پوشش گیاهی در مراتع هستند. سپس با استفاده از روش تجزیه و تحلیل خوشه ای (Cluster Analysis) مراتع جنوب استان مرکزی در 22 گروه طبقه بندی شدند. گروههای فوق به روش تجزیه و تحلیل متمایز کننده(Analysis Discriminate) مورد تائید قرار گرفتند. <br /><strong> </strong>