تاثیر شدت‌های چرای دام بر برخی ویژگی‌های مهم خاک در مراتع خانقاه سرخ ارومیه

Abstract

مطالعه تغییرپذیری عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک بر اثر شدت‌های مختلف چرای دام می‌تواند در مدیریت و حفظ خاک و پوشش گیاهی کمک کند. برای چنین مطالعه‌ای، شش منطقه معرف با شدت چرای مختلف انتخاب گردید. دوری و نزدیکی به روستا و حضور گیاهان مهاجم، کم‌شونده و زیادشونده، اساس تعیین مناطق مختلف از لحاظ شدت چرای دام غالب، یعنی گوسفند نژاد ماکویی بود. در هر منطقه، نمونه‌برداری از خاک توسط پلات‌های یک متر مربعی که بصورت سیستماتیک در طول ترانسکت‌های 100 متری مستقرشده بودند، انجام شد. در هر منطقه 18 نمونه خاک از عمق 15-0 و 18 نمونه خاک از عمق 30-15 سانتی‌متری با حفر پروفیل برداشت شد. سپس نمونه‌های خاک جهت اندازه‌گیری 17 فاکتور خاکی به آزمایشگاه منتقل گردید. نتایج تجزیه مولفه‌های اصلی نشان داد که از بین عوامل خاکی مورد بررسی درصد سیلت، درصد خاکدانه‌های درشت و ریز، درصد رطوبت اشباع و کربن آلی ذره‌ای عمق اول (15-0 سانتی‌متر) و بافت، کربن موجود در خاکدانه‌های درشت و ریز، هدایت الکتریکی، وزن مخصوص ظاهری عمق دوم (30-15 سانتی‌متر)، تغییر و تاثیرپذیری بیشتری در مقابل چرا نسبت به سایر ویژگی‌های مورد مطالعه خاکی داشتند.