مکان‌یابی اجرای پروژه‌های پیتینگ و فاروئینگ به کمک سیستم تصمیم یار مکانی (مطالعه موردی: استان کرمانشاه)

Abstract

بالا بودن میزان فرسایش، کمبود آب و پائین بودن میزان رطوبت در خاک مناطق نیمه‌خشک، از عوامل محدودکننده در احیاء و اصلاح آنها به حساب می‌آید. با توجه به معضل کمبود آب و پایین بودن رطوبت در خاک مناطق مورد بحث، اجرای پروژه‌های ذخیره نزولات جوی می‌تواند یکی از راهکارهای بسیار مناسب برای جبران کم‌آبی در چنین مناطقی باشد. از طرفی مدیریت و تصمیم‌گیری در انتخاب مکان‌های مناسب اجرای چنین پروژه‌هایی با در نظر گرفتن اینکه باید داده‌های مکانی و معیارهای متعددی در این انتخاب در نظر گرفته شوند، کار دشواری است. این معیارها شامل معیارهای فنی و اقتصادی- اجتماعی است. برای انجام این پژوهش، حوضه میخوران به مساحت 22/9092 هکتار در استان کرمانشاه در نظر گرفته شد. در این تحقیق به‌منظور تصمیم‌گیری در خصوص مکان‌یابی مناطق مناسب اجرای پروژه‌های پیتینگ و فاروئینگ، از داده‌های مکانی متعدد نظیر داده‌های زمین‌شناسی، خاکشناسی، توپوگرافی و ... به کمک فرایند تحلیل سلسله مراتبی در سه مرحله مورد استفاده قرار گرفت. لازم به ذکر است که پردازش داده‌های مکانی در محیط نرم‌افزاریArcGIS وGS<em>⁺</em>و PCI<em>-</em>GEOMATICA انجام شده است. مرحله اول شامل تعیین سطوح سلسله مراتبی متشکل از هدف، معیارها، زیرمعیارها و عوامل است. طی مرحله دوم، استانداردسازی عوامل و وزن‌دهی معیارها و زیرمعیارها براساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی و مقایسات زوجی معیارها و زیرمعیارها با ارزش‌های ارجحیتی یک تا نه، و میزان ناسازگاری کمتر از یک‌دهم در محیط نرم‌افزاری ArcGIS و به کمک زیر برنامه AHP انجام شد. در مرحله آخر، پس از تلفیق این لایه‌ها، نقشه نهایی مکان‌های بهینه اجرای پروژه‌های پیتینگ و فاروئینگ تهیه گردید. به‌طوری‌که استفاده از این الگو برای مکان‌یابی سایر پروژه‌هایی که بر مبنای تجزیه و تحلیل داده‌های مکانی انجام می‌شوند، باعث استفاده بهینه از داده‌های مکانی و صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شود.