بررسی جوانه‌زنی بذرهای 6 گونه گون چندساله علفی

Abstract

به‌منظور بررسی مشکلات جوانه‌زنی گونه‌های مختلف گون چندساله، تیمارهای خراش‌دهی فیزیکی و سرما بر روی بذر 6 گونه (14 نمونه بذری) با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی نامتعادل در سه تکرار در آزمایشگاه بانک ژن منابع طبیعی در مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور مورد مطالعه قرار گرفتند. درصد جوانه‌زنی،‌ سرعت جوانه‌زنی، طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه، ‌شاخص بنیه بذر و نسبت طول ریشه‌چه به ساقه‌چه مورد ارزیابی قرار گرفت. داده‌های مربوط به هر عامل مورد تجزیه واریانس قرار گرفت. نتایج تجزیه آماری نشان داد که تفاوت بین گونه‌ها برای کلیه صفات بجز طول ریشه‌چه، و نسبت طول ریشه‌چه به ساقه‌چه و تفاوت بین تیمارها برای کلیه صفات بجز طول ریشه‌چه معنی‌دار بود. اثر متقابل گونه در تیمار نیز برای کلیه صفات بجز طول ریشه‌چه و ‌شاخص بنیه بذر معنی‌دار بود. در مقایسه بین گونه‌ها، A. vegetus و A. lilacinus به­ترتیب بیشترین و کمترین ارزش را برای بیشتر عامل­های جوانه‌زنی داشتند و بقیه گونه‌ها در حد متوسط گروه­بندی شدند. در تمام گونه‌ها تیمار خراش بهترین تیمار برای جوانه‌زنی بذرها شناخته شد. عامل­های جوانه‌زنی در تیمار سرمادهی نسبت به شاهد دارای ارزش کمتری بودند و نتیجه گرفته شد که کشت این گونه‌ها در فصل سرد پاییز و زمستان ممکن است موجب عدم استقرار آنها گردد. همچنین نتایج نشان داد که گونه A. vegetus گونه مناسبی از لحاظ بیشتر عامل­ها بوده و برای اصلاح مراتع مناسب می‌باشد.