اثرات خشکسالی بر تغییرات پوشش مرتعی با تاکید بر شاخص‌های دورسنجی (مطالعة موردی: حوزه آبخیز سلفچگان- نیزار)

Abstract

پوشش مرتعی به‌عنوان یکی از مهم­ترین اجزای اکوسیستم مناطق خشک به­شمار می‌رود و تعیین تغییرات پوشش گیاهی مرتعی تحت تاثیر خشکسالی و ترسالی امری ضروری به­نظر می‌رسد. تحقیق پیش‌رو با هدف بررسی ارتباط میان شاخص‌های ماهواره‌ای و شاخص SPI در مراتع قم صورت گرفت. بدین منظور ابتدا شاخص SPI در میانگین‌های متحرک یک، سه، 5 و 7 ساله مورد محاسبه قرار گرفت. در مرحله بعد با استفاده از تصاویر سنجنده لندست و پس از انجام اصلاحات مورد نیاز این نوع از سنجنده بر روی تصاویر، از سه شاخص NDVI، MSAVI و EVI، نقشه پوشش گیاهی تهیه گردید. در نهایت به‌منظور بررسی ارتباط میان شاخص‌های تصاویر ماهواره‌ای با شاخص SPI از ضرایب همبستگی استفاده گردید. نتایج نشان دهنده همبستگی متوسط و خوب میان شاخص‌های ماهواره‌ای MSAVI با شاخص SPI در ماه‌های اوج رشد پوشش گیاهی با میانگین متحرک یک ماهه شاخص SPI بیشتر بود. نتایج این پژوهش نشان دهنده این است که جهت برآورد خشکسالی کشاورزی از طریق سنجش‌از دور، شاخص MSAVI روش بسیار مناسبی بوده و در مناطقی که ایستگاه­های هواشناسی به­صورت پراکنده بوده (و یا اصلا وجود ندارد) می­توان از این مدل برای برآورد خشکسالی استفاده کرد. زیرا تعداد نقاط نمونه برداری در تصاویر ماهواره‌ای بسیار بیشتر از تعداد ایستگاه­های هواشناسی است.