بررسی اثر برخی تنظیم کننده‌های رشد گیاهی بر کیفیت فیزیولوژیک بذرهای پیر شده گیاهBromus inermis

Abstract

در این تحقیق اثر تنظیم کننده‌های رشد گیاهی سیتوکینین، اکسین و جیبرلین با غلظت‌های 25، 50 و 100 پی‌پی‌ام برکیفیت فیزیولوژیک بذرهای پیر شده <em>Bromus inermis</em> مورد بررسی قرار گرفت. درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ریشـــه‌چه، طول ساقه‌چه و طول کل گیاهچه در بذرهای پیر شده به‌طور معنی‌داری کمتر از بذرهای پیر نشده بود. تنظیم کننده‌های رشد فوق در غلظتهای یکسان اثر متفاوتی بر درصد جوانه‌زنی داشتند. اکسین در غلظت‌های 25 و 100 پی‌پی‌ام سبب افزایش درصد جوانه‌زنی بذرهای پیر شده گردید. اثر نوع هورمون بر سرعت جوانه‌زنی معنی‌دار نبود، اما در همه تنظیم کننده‌ها با افزایش غلظت، خصوصاً از 50 به ppm100، سرعت جوانه‌زنی به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. فرایند پیری بذر، رشد ریشه‌چه را در مقایسه با رشد ساقه‌چه بیشتر تحت تأثیر قرار داد. بنظر می‌رسد مریستم‌های اولیه ریشه‌چه یکی از مکانهای حساس به پیری در بذر باشند. اکسین موجب کاهش اثرات مضر پیری بر رشد ریشه‌چه شد، اما این اثر به لحاظ آماری معنی‌دار نبود. اثر هورمون بر طول ساقه‌چه معنی‌دار بود و سیتوکینین و جیبرلین سبب افزایش طول ساقه‌چه شدند. کاهش نسبت طول ریشه‌چه به طول ساقه‌چه (R/S) در اثر پیری معنی‌دار نبود، اما اکسین این نسبت را در بذرهای پیر شده افزایش داد. با افزایش غلظت تنظیم کننده‌ها، R/S کاهش یافت. درصد گیاهچه‌های غیرعادی در اثر تیمار پیری کاهش یافت، اما درصد بذرهای مرده افزایش یافت.