ارزیابی تنوع ژنتیکی عملکرد و صفات مورفولوژیکی در ژنوتیپ‌‌های ارزن معمولی (Panicum miliaceum L.)

Abstract

این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی، وراثت­پذیری و روابط بین صفات زراعی در 11 ژنوتیپ از گونه ارزن معمولی (<em>Panicum miliaceum</em>) در قالب یک طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، اختلاف ژنوتیپ‌‌های مورد مطالعه برای کلیه صفات در سطح احتمال 1 درصد و برای روز تا رسیدگی بذر در سطح احتمال 5 درصد معنی‌‌دار بود. ضریب تنوع ژنتیکی برای عملکرد دانه بالاتر از سایر صفات مورد بررسی بود که حکایت از وجود تنوع زیاد در بین نمونه‌‌های مورد مطالعه برای این صفت دارد. بنابراین قابلیت توارث عمومی بالایی بین 92-73 درصد برای بیشتر صفات مشاهده شد که وراثت­پذیری خوبی را برای این صفات نشان می‌‌دهد. برآورد ضریب­های همبستگی صفات نشان داد که عملکرد علوفه با تعداد بذر در خوشه و سطح برگ دارای همبستگی مثبت و معنی‌‌داری بود. بر اساس تجزیه به مؤلفه‌‌های اصلی، پنج مؤلفه در مجموع 92 درصد از کل واریانس متغیرها را تبیین کردند. بر اساس تجزیه خوشه­ای، ژنوتیپ­ها در 3 گروه مختلف قرار گرفتند. ژنوتیپ‌‌های موجود در گروه دوم از لحاظ عملکرد علوفه و بذر نسبت به بقیه گروه‌‌ها برتری داشتند.