اثر تنش شوری بر پارامترهای مورفولوژی و فیزیولوژی سه گونه اکالیپتوس

Abstract

تنش شوری یکی از مهمترین موانع رشد گیاهان عالی در خاک‌های نواحی خشک و ساحلی می‌باشد. این تحقیق به‎منظور بررسی و مقایسه مقاومت به شوری در سه گونه اکالیپتوس <em>E.largiflorense ,</em><em> </em><em>Eucalyptus</em><em> sideroxylon</em>، <em>E.wandoo</em> در برابر تیمارهای تنش شوری (شامل غلظت‌های مختلف نمک طعام: صفر، 50، 100، 150 و 200 میلی‌مولار) در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. بعد از گذشت سه ماه، اعمال تیمارهای مختلف نمک آغاز شد و به‎مدت سه هفته به طول انجامید. نمونه‌برداری از برگ‌های انتهایی نهال‌ها انجام گرفت و صفات مختلف از جمله رنگیزه‌های گیاهی، قند، پرولین، بتایین گلیسین و غلظت عناصر موجود در ریشه و برگ، پارامترهای رشد از جمله زیتوده، سطح برگ، تعداد روزنه‌های هر دو سطح برگ، نسبت ریشه به اندام هوای، درصد رطوبت نسبی برگ، میزان کمبود آب نسبت به‎حالت اشباع، آماس برگ، موجودی هر واحد سطح برگ، سطح ویژه برگی و صفات ظاهری از جمله پژمردگی، خشکیدگی و ریزش برگ‌ها اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که افزایش تنش شوری منجر به افزایش میزان پرولین، قندهای محلول، بتایین گلیسین و نیز افزایش پژمردگی، ریزش و خشکیدگی برگ‌ها و کاهش رنگیزه‌های گیاهی و پارامترهای رشد در هر سه گونه شد و گونه <em>E. largiflorense</em> به‎عنوان مقاومترین گونه با داشتن بیشترین مقادیر پرولین، قندهای محلول، گلیسین بتائین، رنگیزه‌های گیاهی، عناصر موجود در برگ و کمترین مقادیر صفات ظاهری پ‍ژمردگی، خشکیدگی، افتادگی انتخاب شد.