بررسی تنوع ژنتیکی نمونههای سروکوهی پارک ملی تندوره با استفاده از نشانگرهای مولکولی RAPD

Abstract

جنس سروکوهی (<em>Juniperus</em> <em>sp</em>.) یا ارس (از خانواده Cupressaceae ) یکی از پر انتشارترین گیاهان رده مخروطیان در جهان بوده که بومی نواحی معتدل اوراسیا و آمریکای شمالی می‌باشد. در این مطالعه ازنشانگرهای مولکولی RAPD برای بررسی تنوع ژنتیکی 21 نمونه سرو‌کوهی پارک ملی تندوره (جمع‌آوری شده از 6 رویشگاه که هر رویشگاه حاوی 3 یا 4 نمونه بود) استفاده شد.با استفاده از 7 آغازگر تصادفی، 58 باند قابل امتیاز‌دهی ایجاد شد که 33 عدد از آنها (57%) چند شکل بودند.فاصله ژنتیکی جفت نمونه‌ها بین 129/0 تا 788/0 متغیر بود. میانگین هتروزیگوسیتی (H_s) محاسبه شده برای نمونه‌های درون رویشگاه‌ها 213/0 و تنوع ژنتیکی کل (H_T) در بین تمامی نمونه‌ها326/0 بود. شاخص Fst برابر با 346/0 و میزان جریان ژنی برابر با 944/0 بود. دندروگرام ترسیم شده با استفاده از روش UPGMA، دو گروه اصلی را در بین شش رویشگاه سرو‌کوهی مشخص کرد که با نقشه جغرافیایی پارک سازگاری خوبی داشته و نمودار دو بعدی حاصل از PCoA نیز آن را تأیید کرد. با توجه به اینکه در مطالعه حاضر تنوع ژنتیکی درون هر رویشگاه خیلی بیشتر از تنوع ژنتیکی بین رویشگاه‌ها بود و آنالیز AMOVA نیز معنی‌دار بودن این تفاوت را تأیید کرد، و نیز به دلیل اینکه جریان ژنی بین رویشگاه‌ها به میزان نسبتاً خوبی بود، بنابراین، تبادلات ژنی بین این رویشگاه‌ها را می‌توان به سهولت انتقال دانه گرده از منطقه‌ای به منطقه دیگر با کمک باد، پرندگان، حشرات و ... نسبت داد.