مقایسه برخی از شاخص‌های مقاومت به خشکی دو گونه اسکنبیل (Calligonum persicum و C. stenopterum) در شرایط طبیعی

Abstract

خشکی به‌عنوان تأثیر‌‌گذارترین عامل بر رشد و پراکنش گیاهان از جایگاه ویژه‌ای در اکوسیستم‌های بیابانی برخوردار است. در این تحقیق برخی از شاخص‌های مقاومت به خشکی دو گونه اسکنبیل طبسی و اسکنبیل ایرانی در دو مرحله قبل و بعد از آبیاری در شرایط طبیعی مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. در مرحله قبل از آبیاری پتانسیل آب در اسکنبیل طبسی برابر با 2/34- بار و در گونه اسکنبیل ایرانی برابر با 8/27- اندازه‌گیری شد. تفاوت معنی­داری در مقدار پرولین بین دو گونه مشاهده نشد، اما قند‌های محلول به طور معنی­داری در گونه اسکنبیل ایرانی بیشتر از اسکنبیل طبسی بود. البته مقدار کلروفیل و محتوای نسبی آب در اسکنبیل طبسی به طور معنی­دار بیشتر از اسکنبیل ایرانی بود. به‌طوری‌که تفاوت معنی‌داری در میزان سدیم و پتاسیم بین دو گونه‌ مشاهده نشد. اما بعد از آبیاری قند‌های محلول در گونه اسکنبیل طبسی به طور معنی­داری نسبت به اسکنبیل ایرانی بیشتر بود. آبیاری به طور معنی‌داری باعث کاهش پتانسیل آب در گونه اسکنبیل طبسی شد. پرولین و قند‌های محلول نیز با آبیاری در گونه اسکنبیل طبسی به طور معنی‌داری کاهش یافتند ولی این کاهش در اسکنبیل ایرانی معنی‌دار نبود. مقایسه دو مرحله آبیاری و بدون آبیاری به وضوح فعال بودن سازوکار تنظیم اسمزی را در گونه‌ اسکنبیل طبسی نشان می‌دهد. بنابراین بر اساس نتایج این تحقیق نتیجه‌گیری شد که هر دو گونه با حفظ پتانسیل منفی‌تر آب از طریق استفاده از اسمولیت­های سازگار و همچنین کلروفیل و محتوای نسبی آب بالاتر با شرایط محیط سازگار شده­اند. <br />