داغ ننگ و تبعیض: دو مضیقه اجتماعی دخیل در افشای وضعیت ابتلا توسط افراد مبتلا به اچ آی وی/ ایدز

Abstract

داغ ننگ و تبعیض دو مضیقه یا قید­و­بند اجتماعی هستند که تمایل افراد برای فاش نمودن وضعیت ابتلا به اچ آی وی / ایدز را تقلیل داده و دسترسی افراد مبتلا به حمایت و مراقبت‌های بهداشتی را محدود می‌کنند. در مقامِ یک برساخته اجتماعی-فرهنگی، داغ ننگِ مرتبط با اچ آی وی/ ایدز، با تبعیض­های ساختاری و نهادی همراه است. فرایند داغ ننگ در اثر تعامل سه عامل مشترک محیط، نظام مراقبت‌های بهداشتی و واسطه‌ها ایجاد می‌شوند و با پیامدهای فردی و اجتماعی متعددی همراه است. داغ ننگ مرتبط با اچ آی وی / ایدز ممکن است با ویژگی‌های فردی مانند سن، تحصیلات، جنسیت و پیشرفت بیماری ارتباط داشته باشد. افرادی که وضعیت ابتلای خود را به اچ آی وی / ایدز فاش می‌کنند، ممکن است با داغ ننگ و تبعیض مواجه شوند؛ بنابراین افشا­­سازی می­تواند یک خطر یا تضییع هویت اجتماعی قابل توجه برای آنها باشد. اچ آی وی/ ایدز به عنوان یک نابرابری اینترسکشنال جهانی در نظر گرفته شده است که تحت تاثیر مضیقه­های اجتماعی نظیر تبعیض­های نژادی- قومیتی، جنسیتی، طبقاتی و مرتبط با ناتوانی و کم­توانی افراد قرار می‌گیرد. این مضیقه­ها به طور همزمان و به شکلی نظام­مند گسل­ها، بی­عدالتی­ها و نابرابری‌های جامعه را تشدید می‌نمایند. یک چرخه نادرست بین داغ ننگ، تبعیض و نقض حقوق بشر وجود دارد. داغ ننگ و تبعیض هم در سطوح مختلف فردی، گروهی، اجتماعی و جهانی رخ می‌دهند. بنابراین، مداخله­های لازم برای مدیریت آنها بایستی علاوه بر آموزش فردی، به اصلاح بسترهای جامعه نیز اختصاص یابد. عوامل ساختاری، اجتماعی-فرهنگی، سیاسی، و اقتصادی به شکل هم­افزایانه­ای (اینترسکشنال) تجربه اچ آی وی و ایدز را تحت تاثیر قرار می­دهند و در شکل گیری تحوّلات اچ آی وی / ایدز نقش مهمی را ایفا می‌کنند. اصلاح این عوامل ساختاری و مناسبات هم افزایانه می‌تواند موجب افزایش اثربخشی برنامه‌های مداخله­ای در افراد مبتلا به اچ آی وی / ایدز جامعه گردد.