تأثیر کاربرد پایه و محلول‌پاشی کود سولفات روی بر جذب روی، عملکرد و اجزاء عملکرد برنج رقم هاشمی

Abstract

کمبود روی پس از نیتروژن و فسفر، مهم‌ترین نارسایی تغدیه‌ای و عامل مهمی در کاهش عملکرد برنج است. بنابراین به منظور بررسی تأثیر کاربرد روش­های مصرف روی (مصرف پایه و محلول‌پاشی) بر برنج رقم هاشمی، آزمایش مزرعه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد.فاکتورهای آزمایشی عبارت بودند از کودپاشی پایه (کاربرد خاکی) کود سولفات روی در سه سطح (0، 10 و 20 کیلوگرم در هکتار سولفات روی) و محلول‌پاشی 5/0 درصد سولفات روی در چهار سطح (بدون محلول‌پاشی، در زمان حداکثر پنجه‌زنی، یک‌هفته قبل از گلدهی و شروع پرشدن دانه). روش‌های مختلف کاربرد سولفات روی بر تمام خصوصیات اندازه‌گیری شده به استثنای میزان آمیلوز و دمای ژلاتینی­شدن، تأثیر معنی‌داری داشت. بالاترین تعداد خوشه در بوته، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد زیست‌توده با کاربرد خاکی 20 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و محلول‌پاشی در مرحله یک هفته قبل از گلدهی و رسیدگی و همچنین بالاترین محتوای روی آرد با کاربرد خاکی 10 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و محلول‌پاشی در مرحله پرشدن دانه حاصل شد؛ در حالی­که بالاترین محتوای پروتئین آرد نیز با کاربرد خاکی 20 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و محلول‌پاشی در مرحله یک‌هفته قبل از گلدهی به­دست آمد. کاربرد خاکی 20 کیلوگرم در هکتار سولفات روی باعث بالاترین محتوای روی برگ، ساقه، ریشه و خوشه، محلول‌پاشی مرحله پنجه‌زنی باعث بالاترین محتوای روی برگ و ساقه، محلول‌پاشی مرحله خوشه‌دهی باعث بالاترین محتوای روی ریشه و محلول‌پاشی مرحله رسیدگی باعث بالاترین محتوای روی خوشه شد. بنابراین، کاربرد خاکی 20 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و محلول‌پاشی یک‌هفته قبل از مرحله گلدهی و پرشدن دانه، به عنوان راهکاری جهت بهبود کیفیت دانه و همین مقدار کود پایه به همراه محلول‌پاشی در مرحله گلدهی برای عملکرد و اجزای عملکرد مناسب است.