تأثیر شوری و آب مغناطیسی بر عملکرد و کارآیی مصرف آب گیاه زیره سبز (مطالعه موردی: منطقه کاشمر)

Abstract

به منظور بررسی تأثیر میدان مغناطیسی و سطوح مختلف شوری آب آبیاری بر عملکرد و کارآیی مصرف آب زیره سبز، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب بلوک­های کاملاً تصادفی و با سه تکرار در سال زراعی95-1394در مرکز آموزش عالی کاشمر انجام شد. در این آزمایش تیمار اصلی سطوح مختلف شوری آب شامل: (S₁) 5/0 دسی­زیمنس بر متر به عنوان شاهد،(S₂) 6 دسی­زیمنس بر متر، (S₃) 8 دسی­زیمنس بر متر و (S₄) 10 دسی­زیمنس بر متر و تیمار فرعی میدان مغناطیسی (M₁) و بدون مغناطیس (M₂) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که آبیاری با آب مغناطیس باعث افزایش عملکرد زیره در مقایسه با تیمارهای بدون استفاده از آب مغناطیسی شد، به طوری که حداکثر عملکرد دانه زیره سبز در تیمار (S₁M₁) به میزان 1085 کیلوگرم در هکتار و حداقل عملکرد در تیمار (S₄M₂) به میزان 530 کیلوگرم حاصل گردید. همچنین حداقل مقدار عملکرد بیولوژیک در تیمار (S₄M₂)به میزان 1295 و حداکثر آن در تیمار (S₁M₁) به میزان 2215 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. میزان کاهش عملکرد در شوری­های آب آبیاری 6، 8 و 10 دسی­زیمنس بر متر و در شرایط آب مغناطیس به ترتیب 8/7، 7/14و 32 درصد و در شرایط آب غیر مغناطیس به ترتیب 6، 7/15 و 5/44 درصد نسبت به شاهد حاصل گردید. به علاوه، متوسط مقدار کارآیی مصرف آب تیمارهای آب شور 5/0، 6، 8 و 10 دسی­زیمنس بر متر و مغناطیس شده به ترتیب 8/8، 5/6، 3/10 و 4/17درصد بیشتر از تیمارهای شور مشابه ولی غیر مغناطیس شده بود. بنابراین آب مغناطیس شده می­تواند باعث افزایش عملکرد زیره سبز در شرایط استفاده از آب شور به عنوان منبع آب آبیاری گردد.