تأثیر روش‌های مختلف خاک‌ورزی و مدیریت بقایای گیاهی بر برخی از ویژ‌‌گی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک در زراعت گندم

Abstract

به‌منظور مطالعه تأثیر خاک‌ورزی حفاظتی و خاک‌ورزی متداول با مدیریت بقایا بر برخی از ویژ‌‌گی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک در زراعت گندم، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمار‌های آزمایش شامل الف) شیوه‌های خاک‌ورزی در سه سطح (خاک‌ورزی متداول، حداقل شخم، بدون شخم) و ب) مدیریت بقایا در سه سطح (0، 30 و 60% بقایا) بودند. نتایج نشان داد کلونیزاسیون مایکوریزایی، دمای خاک، ظرفیت نگهداری آب خاک و تخلخل در انواع روش‌های خاک‌ورزی اختلاف معنی‌داری را از لحاظ آماری در سطح 01/0 نشان دادند. بیشترین کلونیزاسیون مایکوریزایی (88/72)، ظرفیت نگهداری آب خاک (59/21 درصد)، تخلخل (09/62 درصد) در بدون شخم بود. در میزان مختلف بقایا نیز کلونیزاسیون مایکوریزایی و مقاومت به نفوذ از نظر آماری در سطح 01/0، ظرفیت نگهداری آب خاک و تخلخل در سطح 05/0 تفاوت معنی‌داری داشتند. بالاترین عملکرد دانه در بدون شخم (2/6912 کیلوگرم در هکتار) و در بقایای 60 درصد (8/6980 کیلوگرم در هکتار) به­دست آمد. آزمایش نشان داد خاک‌ورزی حفاظتی همراه با حفظ بقایای بیشتر روی سطح خاک موجب بهبود برخی از ویژ‌‌گی‌های فیزیکی-شیمیایی خاک و احیاء آن می‌شود.