تأثیر افزودن رس مونت موریلونیت و رس آلی بر فعالیت آنزیم اوره‎آز و ال-آسپاراژیناز در خاک

Abstract

آنزیم‌های آمیدوهیدرولاز نقش بسیار مؤثری در حفظ محیط‌زیست و کشاورزی پایدار دارند. زیرا در واکنش‌های بیوشیمیایی مانند تجزیه مواد آلی، چرخه عناصر غذایی و تجزیه آلاینده‌ها نقش مهمی دارند. بنابراین حفظ فعالیت و پایداری آنزیم‌ها در خاک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بدین منظور به بررسی افزودن رس مونت موریلونیت و رس آلی بر فعالیت و پایداری این آنزیم‌ها در خاک پرداخته شد. در این مطالعه رس آلی از اصلاح رس مونت موریلونیت سدیم‌دار با سورفکتانت کاتیونی هگزا دسیل تری متیل آمونیوم بروماید ساخته شد. جهت بررسی خصوصیات ساختاری و مورفولوژی رس آلی مونت موریلونیت سنتز شده از میکروسکوپ الکترونی روبشی انتشار میدانی (FESEM) و ظرفیت تبادل کاتیونی رس استفاده شد. تأثیر رس آلی، رس مونت موریلونیت و مدت‌زمان انکوباسیون بر فعالیت آنزیم‌های اوره آز و ال-آسپاراژیناز در خاک موردمطالعه قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل از آنالیز آماری تأثیر تیمار نوع رس و مدت‌زمان انکوباسیون بر فعالیت هر دو آنزیم در سطح 5 درصد معنی‌دار شد. میزان فعالیت هر دو آنزیم در نمونه خاک تیمار شده با رس آلی (48/71 و 01/9 میکروگرم آمونیوم آزادشده به ازای یک گرم خاک پس از دو ساعت انکوباسیون به ترتیب در آنزیم اوره آز و ال-آسپاراژیناز) به‌طور چشمگیری بالاتر از نمونه شاهد (12/29 و 22/4 میکروگرم آمونیوم آزادشده به ازای یک گرم خاک پس از دو ساعت انکوباسیون) و رس مونت موریلونیت (84/39 و 26/5 میکروگرم آمونیوم آزادشده به ازای یک گرم خاک پس از دو ساعت انکوباسیون) بود و بیشترین شیب کاهش فعالیت این دو آنزیم پس از گذشت 7 روز از زمان انکوباسیون مشاهده شد. رس آلی تهیه‌شده از رس مونت موریلونیت به‌خوبی قادر به نگهداری این آنزیم‌ها در خاک گردید و در نتیجه با کاربرد این رس آلی فعالیت و پایداری آنزیم‌ها در خاک افزایش یافت.