تغییرات پارامترهای جوی، تبخیرتعرق گیاه مرجع و نیاز آبی ریحان در سیستم یکپارچه نوین گلخانه و حوضچه تبخیر آب شور

Abstract

سیستم گلخانه آب شور فن­آوری نوینی است که با بهره‌گیری از راهکار نمک‌زدایی، امکان تولید آب شیرین و رشد محصول در مناطق خشک را با استفاده از آب شور فراهم می­سازد. این سیستم با کنترل عوامل جوی، رطوبت­نسبی را تا نزدیکی نقطه اشباع افزایش داده و تبخیرتعرق در این شرایط تا حد زیادی کاهش می­یابد. علی­رغم قابلیت­های این سیستم، محدودیت­هایی مانند گرفتگی صفحات تبخیرکننده و استحصال نمک، کارآیی این سیستم را با مشکل مواجه می­سازد. از این­رو در این مطالعه، ایده جدیدی تحت عنوان سیستم یکپارچه نوین گلخانه و حوضچه تبخیر آب شور، برای اولین بار مطرح می­گردد که حوضچه تبخیر آب شور جایگزین صفحات تبخیرکننده در گلخانه آب شور شده است. در این مطالعه پس از اجرای طرح پایلوت این سیستم یکپارچه در جنوب شرق تهران، تغییرات عوامل جوی، تبخیرتعرق مرجع، نیاز آبی گیاه، عملکرد محصول و کارایی مصرف آب در کشت محصول ریحان در این سیستم مورد مطالعه قرار گرفت و با نتایج کشت در فضای باز به عنوان شاهد مقایسه گردید. بر اساس نتایج، اولویت تأثیرگذاری عوامل جوی در فضای باز بر تغییرات پارامترهای جوی در سیستم یکپارچه به­ترتیب شامل تأثیر دما، رطوبت­نسبی و ساعات آفتابی بود. با توجه به اندازه‌گیری مقادیر نیاز آبی و عملکرد محصول در این مطالعه، مقدار کارایی مصرف آب در کشت محصول ریحان در فضای باز و محیط کشت گلخانه‌ای سیستم یکپارچه پیشنهادی به ترتیب معادل 14/1 و 89/2 کیلوگرم بر مترمکعب محاسبه گردید.