ویژگی های آناتومی چوب ریشه و تنه درختچه اسکنبیل (Calligonum comosum) و نگاه اجمالی به ویژگی های فنی تخته خرده چوب ساخته شده از آن

Abstract

بخش قابل توجهی از درختان ودرختچه ­های چوبی کشور ایران مربوط به مناطق خشک و کویری است که ویژگی­های آناتومی چوب آنها بعضاً انحصاری است. یکی از گونه­های مناطق کویری درختچه اسکنبیل (Calligonum comosum)، از خانواده علف هفت­بند ((Polygonaceae، است که ویژگی آناتومی چوب ریشه، تنه و پوست مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تفاوت­هایی که بین تنه و ریشه وجود دارد، از قبیل وضوحیت دوایر رویشی در تنه و عدم وضوحیت آن در ریشه، حضور تیل در آوند ریشه برخلاف آوند تنه، و کمتر بودن پهنای اشعه چوبی ریشه و همچنین کمتر بودن فراوانی آن در واحد طول نسبت به تنه جزء ویژگی­های ذاتی بوده که نه تنها در اسکنبیل بلکه در بسیاری از گونه­های دیگر گزارش شده است. اما پارانشیمی بودن بافت زمینه­ای چوب ریشه و مملو بودن آن از ذرات نشاسته که نمی­تواند با خشکی­های مناطق کویری بی­ارتباط باشد جزء ویژگی­هایی است که به­ندرت در سایر گونه­های چوبی مشاهده شده است و جزء یافته­های جالب این تحقیق به­شمار می­رود. همچنین تجمعات سلول­های اسکلرئیدی در بین سلول­های چوب­پنبه (پریدرم) در پوست باعث شده تا پوست این گونه چوبی سفت و مقطع برداری از آن با دشواری صورت پذیرد. همچنین نتایج بدست آمده از تخته خرده چوب ساخته شده از چوب گونه اسکنبیل نشانگر آن است که تخته­های ساخته شده برآورده کننده نیازهای مطلوب مورد اشاره در استاندارد (European Standard EN 312) می­باشد و حداقل مقادیر این استاندارد را پوشش می دهد، لذا کشت این گونه به دو منظور تثبیت شنهای روان و همچنین استفاده از چوب آن در ساخت فرآوردهای چند سازه چوبی توصیه می­شود.