مقایسه قدرت رقابتی ارقام قدیم و جدید گندم در ایران در مقابل علف هرز منداب وحشی

Abstract

برایر ارزیابی توانایی رقابتی هشت رقم گندم پائیزه معرفی شده در 50 سال اخیر، در برابر علف هرز 82 در مزرعه تحقیقاتی موسسه گیاهپزشکی - آزمایشی در سال زراعی 83 ،(Eruca sativa) منداب کشور در کرج اجرا شد. هر رقم گندم در شرایط وجود و عدم وجود رقابت با عل فهرز منداب کشت گردید. نتایج نشان داد که این ارقام از نظر عملکرد دانه در هر دو شرایط با یکدیگر اختلاف معن یداری دارند. همچنین توانایی رقابت ارقام نیز با یکدیگر متفاوت بود. کرج 2 به عنوان یک رقم قدیمی، علی رغم داشتن عملکرد دانه پایین در شرایط عدم حضور علف هرز، به طور معنی داری موجب کاهش بیوماس و تولید بذر علف هرز منداب شد. در میان این ارقام، رقم طبسی به عنوان یک رقم ضعیف در توانایی یک ) CI توانایی تحمل یک رقم در برابر عل فهرز) و ) AWC رقابت با منداب، دارای کمترین مقدار رقم در کاهش بیوماس و بذر عل فهرز) در میان ارقام بود. نتایج تجزیه همبستگی نشان داد که بین و عملکرد دانه در شرایط عدم حضور عل فهرز، همبستگی منفی (AWC میزان تحمل ارقام (شاخص دیده نشد. CI و AWC معنی داری وجود دارد. همچنین هیچ همبستگی معنی داری بین دو شاخص تاثیر پذیرترین اجزای عملکرد ارقام گندم در شرایط رقابت با منداب، به ترتیب تعداد سنبله در متر مربع، تعداد پنجه بارور در هر گیاه، تعداد بوته در متر مربع و تعداد دانه در هر سنبله بودند. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که رقم کرج 2 به دلیل سازگاری بهتر با شرایط منطقه کرج، توانایی بالایی در جلوگیری از کاهش عملکرد خود در شرایط رقابت با منداب، داشته (تحمل بالا) و از طرفی بیوماس و مقدار بذر عل فهرز را نیز تاحد زیادی کاهش داد.