تعیین دوره بحرانی علف های هرز در لوبیا براساس درجه حرارت پایه

Abstract

دوره بحرانی کنترل علف هرز به دوره‌ای‌ از چرخه زندگی گیاه اطلاق می‌شود که علف های هرز باید کنترل شده تا از کاهش اقتصادی عملکرد محصول جلوگیری شود. به منظور تعیین دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز لوبیا یک آزمایش مزرعه‌ای در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه لرستان در سال 1385 انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل دوره‌های مختلف تداخل علف‌های هرز، و دوره‌های عاری از علف هرز بودند. در تیمارهای عاری از علف هرز، علفهای هرز به مدت 14، 28، 42، 56 و 70 روز بعد از سبز شدن لوبیا کنترل شده و پس از هر دوره تا روز 84 یعنی برداشت نهایی به علفهای هرز اجازه رشد داده شد. در تیمارهای تداخل به ترتیب 14، 28، 42، 56 و 70 روز به علف‌های هرز اجازه رقابت داده شد و پس از هر دوره تا زمان برداشت نهایی محصول، کنترل شدند. ترکیب گونه‌های علف هرز، تراکم، وزن خشک و میزان کاهش عملکرد لوبیا در هر تیمار محاسبه شدند. علف های هرز غالب و مهم در این مطالعه سوروف، تاج‌خروس، خارخسک، قیاق و پیچک بودند. درصد کاهش عملکرد لوبیا در تیمارهای کنترل و تداخل به‌ترتیب با معادله‌های گامپرتز و لجستیک برای تعیین دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز برازش داده شدند. واحد‌ حرارتی تجمعی در طی فصل برای توصیف دوره‌های بحرانی کنترل علف‌های هرز به کار رفت. بر این اساس، دوره‌های بحرانی کنترل علف‌های هرز برای جلوگیری از کاهش عملکرد 5/2 و 5 درصد به ترتیب از 87 تا 1187 و 137 تا 948 واحد‌ حرارتی تجمعی متغیر بوده است. بر اساس روز پس از سبز شدن، این دوره‌ها به ترتیب بین 14 تا 62 و 19 تا 52 روز بودند. اثرات رقابت علف‌‌های هرز قبل و بعد از این دوره‌ها روی عملکرد لوبیا در نظر گرفته نشدند.