برهمکنش زمان کاربرد و میزان مصرف علف‌کش نیکوسولفورون در کنترل علف‌هرز قیاق در ذرت

Abstract

به منظور بررسی تاثیر مقادیر ‌و زمان‌های مختلف کاربرد علف‌کش نیکوسولفورون در کنترل قیاق در ذرت، آزمایشی مزرعه‌ای طی یک فصل رشد انجام شد. آزمایش بصورت کرت‌های خرد شده، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد. پنج سطح علف‌کش (۰، ۴۰، ۶۰، ۸۰ و ۱۰۰ گرم ماده موثره در هکتار معادل ۰، ۵۰، ۷۵، ۱۰۰ و ۱۲۵ درصد غلظت توصیه شده) بعنوان کرت اصلی و سه زمان کاربرد علف‌کش (دو تا چهار برگی،چهار تا شش برگی و شش تا هشت برگی ذرت) بعنوان کرت فرعی در نظر گرفته شد. برای توصیف رابطه بین مقدار علف‌کش و زیست توده علف هرز در هر زمان کاربرد، از مدل استاندارد <br />غلظت-پاسخ استفاده گردید. برآورد پارامترها نشان داد که با تاخیر در زمان سمپاشی، مقدار چهار پارامتر U (میزان زیست توده قیاق بدون کاربرد علف‌کش)، L(میزان زیست توده قیاق در مقادیر بالاتر از غلظت توصیه شده)، ED50(مقدار علف‌کش لازم جهت کاهش 50 درصدی زیست توده قیاق) و ED90 (مقدار علف‌کش لازم جهت کاهش 90 درصدی زیست توده قیاق) بصورت خطی افزایش یافت. جایگذاری پارامترهای مذکور با روابط خطی به عنوان زیر مدل در مدل <br />غلظت-پاسخ، منجر به مدل تلفیقی شد که به کمک آن می‌توان از روی دو متغیر، غلظت علف‌کش، زمان مصرف علف‌کش و وزن خشک علف‌هرز را توصیف نمود. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین زیست توده (8/20478 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد دانه ذرت (74/12108 کیلوگرم در هکتار) درمرحله اول کاربرد علف‌کش با مقدار 5/2 لیتر در هکتار (معادل 125 درصد غلظت توصیه شده) بدست آمد. هنگامی که سمپاشی تا مرحله 8-6 برگی ذرت به تعویق افتاد، میزان زیست توده نهایی ذرت در حداکثر غلظت علف‌کش، به 3/15625 کیلوگرم و عملکرد دانه به 7/8759 کیلوگرم در هکتار کاهش یافت. کاربرد علف‌کش در 4-2 برگی ذرت با غلظت کاهش یافته ۷۵ درصد غلظت توصیه شده در هکتار توانست وزن خشک قیاق را از 9/144 به 2/41گرم در متر مربع کاهش دهد و از خسارت به ذرت جلوگیری نماید. نتایج مطالعه حاضر به افزایش کارایی غلظت علف‌کش برای کنترل قیاق در ذرت کمک خواهد کرد.