گسترۀ کاربرد قاعدۀ حکمت در مسائل کلامی

Abstract

قاعده حکمت به جهت نقشی که در اثبات اصول و مبانی اعتقادی دین مقدس اسلام دارد یکی از مهم­ترین قواعد دانش کلام به شمارمی­رود. تحقیق و پژوهش در گسترۀ کاربرد این قاعده در قلمرو مسائل کلامی نشان خواهد داد که قاعده مذکور در اثبات چه مسائلی از مسائل علم کلام کارآیی دارد، و متکلمان امامیه در اثبات آموزه­های اعتقادی، به چه میزان از آن بهره برده­اند. تحقیق حاضر با روش کتابخانه­ای و رویکرد گزارشی­_تحلیلی، به تفصیل کارکردهای مختلف قاعده حکمت را در تراث مهم کلام امامیه مورد کنکاش و مداقه قرار داده، و روشن ساخته است که این قاعده، در بیشتر ابواب و مسائل علم کلام کارآیی دارد، و دامنه کاربردی آن شامل مباحث توحید، نبوت، امامت، معاد و زیرشاخه­های مربوط به آن­ها می­شود. متکلمان امامیه در اثبات بسیاری از معارف و آموزه­های اعتقادی، بهره­های وافری از قاعده مذکور برده­اند.