بررسی عوامل موثر بر نابرابری دستمزد بخش صنعت در ایران

Abstract

یکی از عوامل موثر بر پویایی اقتصاد، پرداخت دستمزد متناسب با بهره‌وری‌ است. درصورتی که نابرابری دستمزد ناشی از عواملی غیر از بهره‌وری باشد، زیان‌هایی بر اقتصاد تحمیل می‌شود. به همین دلیل،مطالعة حاضر با استفاده از داده‌های بودجه-خانوار مرکز آمار برای دورة زمانی 1384 تا 1393 و مدل‌های تجزیه اکساکا-بلیندر و ماچادو-متا به تحلیل نابرابری دستمزد و تعیین سهم تبعیض و تفاوت بهره‌وری در شکاف دستمزد بخش صنعت می‌پردازد. شواهد نشان می‌دهد که نابرابری دستمزد کاهش یافته ولی سهم تبعیض دستمزد افزایش و سهم تفاوت بهره‌وری کاهش یافته است. نتایج نشان می‌دهدکه رانت موجود در بنگاه‌ها تعیین کنندة دستمزد بوده و بهره‌وری نقش چندانی در تعیین دستمزدنداشته است.درواقع، کاهش نقش سرمایة انسانی در تعیین نابرابری دستمزد به سه دلیل رخ داده است:کاهش کیفیت سرمایة انسانی، متناسب نبودن تحصیلات با فعالیت‌های تولیدی در بخش صنعت، و نبود ارتباط مؤثر دانشگاه با صنعت.