پارامترهای زیستی و رشد جمعیت کنه ی تارتن دولکه ای، (Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae، روی گیاه خیار: تاثیر نسبت های مختلف ورمی کمپوست به خاک

Abstract

کنه­ ی تارتن دولکه­ ای، Tetranychus urticae Koch، از مهم ­ترین آفات خیار محسوب می­ شود که خسارت زیادی را روی این گیاه ایجاد می­ کند. ورمی­ کمپوست یکی از کودهای آلی بوده و افزودن آن به خاک می­ تواند باعث کاهش جمعیت آفات شود. در این تحقیق تاثیر استفاده از چهار نسبت مختلف ورمی­ کمپوست:خاک شامل 100:0 (شاهد)، 90:10، 80:20 و 70:30 درصد حجمی روی پارامترهای زیستی کنه ­ی تارتن دولکه ­ای مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش­ ها در ظروف پتری و در دمای 2± 25 درجه­ ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره ­ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی در اتاقک رشد انجام شد. طول دوره ­های رشدی کنه ی تارتن دولکه­ ای به طور معنی­ داری تحت تاثیر نسبت­ های مختلف ورمی­ کمپوست قرار گرفت. بیش­ترین طول دوره­ ی مراحل نابالغی، کم­ترین طول عمر ماده ­ها و کم­ترین طول دوره ­ی تخم­گذاری کنه در تیمار 70:30 درصد به دست آمد. هم­چنین، کاربرد نسبت ­های مختلف ورمی­ کمپوست به طور معنی­ داری پارامترهای رشد جمعیت کنه را تحت تاثیر قرار داد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) کنه بین 216/0 تا 247/0 بر روز متغیر بود که کم­ترین و بیش­ترین مقدار آن به ترتیب در تیمارهای70:30 درصد و شاهد به دست آمد. هم­چنین، کم­ترین نرخ خالص تولیدمثل (R0) و نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) کنه و بیش­ترین مقدار میانگین مدت زمان یک نسل (T) و زمان لازم برای دو برابر شدن جمعیت (DT) در تیمار 70:30 درصد به دست آمد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که تیمار 70:30 درصد امکان بیش­تری برای کاهش جمعیت کنه ­ی تارتن دولکه ­ای دارد و می­ توان از آن در برنامه­ های مدیریت تلفیقی این آفت مهم استفاده کرد.