واکاوی سندی و بررسی دلالی روایات «حفظ چهل حدیث»

Abstract

هرچند محدّثان بزرگ، به نقل روایات «حفظ چهل حدیث» همّت گماشته و عالمان بزرگ، به آن‌ها اهتمام داشته و بر اساس آن‌ها به نگارش کتاب‌ها و رساله‌های فراوانی پرداخته‌اند، ولی این‌ها نه‌تنها متواتر به شمار نمی‌آیند، بلکه از صحت سندی به معنای مصطلح آن نیز برخوردار نیستند. با این حال، می‌توان با تکیه بر برخی قراین از جمله شهرت روایی و شهرت عملی، به صدورشان اطمینان یافت و آن‌ها را معتبر دانست. این روایات، شامل همۀ عرصه‌های دین می‌شود و بر خلاف برداشت برخی از عالمان، به دو مبحث اعتقادات و عبادات اختصاص ندارد و مقصود از «حفظ» در آن‌ها، فقط به حافظه سپردن نیست، بلکه هر اقدامی است که سبب نگه‌داری حدیث و جلوگیری از اندراس و محجوریت آن شود.