نقش کتابداران و کتابداری در مطالعات مرور نظامند و متاآنالیز

Abstract

<strong>مقدمه:</strong> مرور سیستماتیک، نمای جامعی از مطالعات مرتبط در یک حوزه خاص را در اختیار محققان قرار می دهد. متاآنالیز یک روش آماری است که به ترکیب اطلاعات به دسا آمده از یک مرور سیستماتیک می پردازد. به دلیل تخصص و مهارت ویژه کتابداران در اجرای گام به گام مراحل مرور سیستماتیک و متاآنالیز، همکاری آنان ضروری به نظر می رسد. در این مطالعه بر آن شدیم تا از یک سو به نقش کتابداران در تیم تحقیقاتی یک مطالعه متاآنالیز پرداخته و از سوی دیگر به انجام مطالعات متاآنالیز در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی توسط کتابداران بپردازیم. <strong>روش‌شناسی:</strong> مطالعه بر اساس سایر تحقیقات در دسترس در این حوزه به روش کتابخانه ای انجام شد. <strong>یافته‌ها:</strong> در مطالعه حاضر به بیان مراحل انجامدمرور سیستماتیک و متاآنالیز، رویکرد دوگانه، نقش کتابداران در تیم تحقیقاتی متاآنالیز و همچنین انجام تحقیقات متاآنالیز توسط خود کتابداران می پردازیم. مطالعات متاآنالیز از سال 1966 شروع شد و از سال 1999 کتابداران به عنوان محقق به تیم پژوهشی متاآنالیز پیوستند. کتابداران با آگاهی از تکنیک های متاآنالیز، توانایی استفاده از آن، ذهنی بی طرف و به عنوان یک ناظر عینی می توانند در یک پروژه متاآنالیز مشارکت فعال داشته باشند. <strong>نتیجه‌گیری:</strong> درک آگاهانه نقش رویکرد متاآنالیز در علم اطلاعات و دانش شناسی برای تحقیقات آینده مفید خواهد بود. تحقیقات متاآنالیز انجام شده در موضوعات دیگر، نشان از مزایای بسیار این رویکرد در تحقیقات دارد، لذا استفاده از آن به بهبود جایگاه علم اطلاعات و دانش شناسی می انجامد. در ایران محققان کمتر به مطالعات با رویکرد متاآنالیز در حوزه علم اطلاعات پرداخته اند، دلایل این نبود گرایش را می توان دسترسی نداشتن به صورت کامل و رایگان به منابع تمام متن دانست. پیشرفت در تحلیل دانش و رهنمودهای گزارش دهی با بالابردن کیفیت، دامنه و کاربرد نتایج از مزایای متاآنالیز است، که با استفاده از این رویکرد می توان در راه ارتقاء علم اطلاعات و دانش شناسی گام برداشت.