تحلیلی بر جهت‌گیری سیاست‌ها در توسعه زیرساخت‌های حمل‌ و نقل پایدار: بکارگیری مدل‌سازی معادلات ساختاری (SEM)

Abstract

یکی از سوالات مهم سیاست‌گذاران در کشور این است که برای کاهش آلودگی و مشکلات استفاده بیش از حد خودروهای شخصی در شهرها آیا بهتر است نخست به فرهنگ‌سازی پرداخت یا زیرساخت‌های حمل و نقلی پایدار را توسعه داد؟ تحقیق حاضر قصد دارد تا با گردآوری داده‌های مربوط به هنجارهای محیط‌زیستی مربوط به استفاده از خودروهای شخصی (فرهنگ-سازی) و داده‌های مربوط به زیرساخت‌های پایدار حمل و نقلی از طریق پرسشگری میدانی (توزیع بیش از 1000 پرسش‌نامه) به سوال تحقیق پاسخ دهد. نتایج مدل‌سازی معادلات ساختاری (SEM) برای آزمودن فرضیه تحقیق شامل ارتباط دو دسته متغیر مستقل و پنهان "فرهنگ‌سازی" و "زیرساخت" بر انتخاب شیوه پایدار (متغیر وابسته) حاکی از برازش خیلی خوب مدل است (Χ²/df=2.87, p< 0.001, RMSEA= 0.057, GFI= 0.90). یافته‌های مدل نشان می‌دهد که در مناطقی از شهرها که بستر مناسب حمل و نقلی (از قبیل دسترسی مناسب به حمل و نقل عمومی، پیاده‌رو یکپارچه و ایمن) برای شهروندان فراهم نباشد، نمی‌توان توقع داشت که فرهنگ‌سازی سیاست کاربردی برای تغییر رفتار شیوه حمل و نقلی باشد. در واقع، تا بستر و زیرساخت‌ مناسب فراهم نباشد، سیاست فرهنگ‌سازی یک حد آستانه داشته و توسعه‌ی زیرساخت شیوه‌های پایدار (از قبیل حمل و نقل عمومی و پیاده‌روی) دارای اولویت است.