تعیین عوارض بهینه مالکیت و عوارض استفاده از خودرو با رویکرد کمینه کردن هزینه‌های بیرونی: مطالعه موردی شهر تهران

Abstract

رشد بی‌رویه وسایل نقلیه در چند سال اخیر باعث افزایش هزینه‌های بیرونی حمل و نقل در معابر شهری شده است. تعیین ساختار بهینه عوارض خودرو یکی از راه‌های افزایش رفاه اجتماعی و کنترل هزینه‌های بیرونی حمل و نقل است. هدف این تحقیق، تعیین بهینه عوارض مالکیت و عوارض استفاده از خودرو به نحوی است که هزینه‌های بیرونی خودروها در معابر شهری کمینه شود. هزینه بیرونی درنظر گرفته شده در این تحقیق، آلودگی هوا شامل آلاینده‌های مختلف بوده و توابع مورد استفاده در مدل بهینه‌سازی تابع انتخاب گسسته لوجیت و تابع برآورد مسافت طی شده خودرو است. داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق مراجعه به منابع کتابخآنهای و سازمآنهای مختلف حاصل شده است. براساس نتایج به دست آمده، عوارض مالکیت و استفاده از خودرو گروه‌های مختلف خودرو براساس حجم موتور، سن خودرو و توع سوخت تعیین شده است. به عنوان مثال، متوسط عوارض مالکیت خودرو خودروهای با حجم کمتر از 1400 سی‌سی با سوخت بنزینی و سن کمتر از پنج سال 66000 تومان است، در حالی که متوسط عوارض اخذ شده برای این گروه از خودروها در حال حاضر 200000 هزار ریال است. همچنین مشخص شد تغییر عوارض مالکیت خودرو بر روی میزان آلایندگی چندان اثرگذار نیست، در حالی که تغییر هزینه متغیر خودرو، میزان آلایندگی را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد.