تحلیل پیش بینی تقاضای مسافر و بار در صنعت هوایی ایران

Abstract

در این مقاله تقاضای جابه جایی مسافر و بار از طریق هواپیما در ایران مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. برای این منظور از رگرسیون خطی چندگانه استفاده می شود. با استفاده از دو مدل جداگانه برای بار و مسافر، اثرگذاری متغیرهای جغرافیایی، اقتصادی-اجتماعی و رقابتی بر میزان تقاضا بررسی شده است. برای این منظور اطلاعات 594 مسیر فعال هوایی کشور طی سال های 1388 تا 1391 از شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران جمع آوری شده است. مزیت مدل های توسعه یافته در این پژوهش نسبت به پژوهش های پیشین، عدم استفاده از متغیر فرکانس پرواز می باشد. این متغیر به دلیل همبستگی بالا با تقاضای مسافرت، توانایی پیش بینی با مدل های به دست آمده با این متغیر را به شدت محدود می سازد. در ادامه نتایج حاصل از مدل های پیشنهادی و مقادیر تقاضای واقعی در سال 1392 مقایسه شده است تا دقت آن ها در پیش بینی تقاضای مسافر و بار مورد بررسی قرار گیرد. همچنین نتایج حاصل نشان می دهد که به دلیل تفاوت های فراوان و توزیع نامتناسب متغیرهای اثرگذار در سطح کشور، هر گونه مدل سازی تقاضا برای کلان شهرهای ایران باید به صورت مجزا صورت پذیرد. از این رو در ادامه مقاله مدل های خاص کلان شهرهای ایران توسعه داده شده است. از طرف دیگر تعریف متغیرهای مجازی برای شهرهای با وضعیت خاص، سبب انطباق هرچه بیشتر مدل با داده های واقعی می شود. لذا یکی از روش های غلبه بر ناهمگونی میان شهرهای ایران استفاده از متغیر مجازی می باشد تا بتوان وضعیت خاص هر شهر را در مدل سزای صورت گرفته در نظر گرفت.