بررسی نقش نظارتی ساختار مالکیت و خط مشی بدهی بر کنترل مشکلات نمایندگی ناشی از جریان‌های نقدی آزاد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

Abstract

علاقه‌مندی سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان در تصمیم‌گیری مربوط به سرمایه‌گذاری و اعتباردهی در شرکت‌هایی با جریان نقدی آزاد بالا بیانگر اهمیت جریان نقدی آزاد به عنوان یکی از معیارهای ارزیابی عملکرد شرکت‌ها است. جریان نقدی آزاد بیانگر وجه نقدی است که مدیران پس از صرف مخارج لازم برای نگهداری یا توسعه دارایی‌ها در اختیار دارند، از سوی دیگر انتظار می‌رود افزایش جریان نقدی آزاد عامل مشوقی در بروز رفتارهای فرصت‌طلبانه مدیران و افزایش مشکلات نمایندگی باشد. در این تحقیق کارآیی ساختار مالکیت و خط‌مشی بدهی به عنوان مکانیزم‌هایی برای کاهش مشکلات نمایندگی جریان‌های نقدی آزاد مورد بررسی قرار می‌گیرد. بر این اساس، در این تحقیق ارتباط متقابل بین جریان نقدی آزاد، خط مشی بدهی و ساختار مالکیت در 106 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1385 تا 1390 به روش حداقل مربعات سه مرحله‌ای (3SLS) مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته‌های ما نشان می‌دهد که سطح جریان نقدی آزاد با خط مشی بدهی و تمرکز مالکیت رابطه‌ی منفی و معناداری داشته اما بر خلاف پیش بینی‌ها مالکیت نهادی و مالکیت مدیران با سطح جریان نقدی آزاد رابطه‌ی مثبت و معناداری دارد. این یافته‌ها می‌تواند برای استانداردگذاران حسابداری از جهت ارائه‌ی اطلاعات داوطلبانه و هم‌چنین برای سیاست‌گذاران بورس در جهت الزام شرکت‌ها به افشاء جریان‌های نقدی آزاد مفید باشد.