ریخت‌شناسی سنگریزه های شنوایی (اتولیت) در برخی از گونه‌های ماهیان حوضه‌ی جنوبی دریای خزر

Abstract

<em>اتولیت‌ یا سنگریزه‌ شنوایی عناصر اسکلتی نسبتا سختی هستند که حاوی مواد معدنی و آلی بوده و در سر ماهیان قرار دارند. </em><em>این سنگریزه ها سه جفت بوده و به نام های ساژیتا، لاپیلوس و آستریسکوس خوانده می شوند. </em><em>در پژوهش حاضر ریخت شناسی سنگریزه ی شنوایی 13 گونه ماهی از 12 جنس، 4خانواده و 4 راسته ی مختلف (کپور ماهی شکلان، سوف ماهی شکلان، اردک ماهی شکلان، کفال ماهی شکلان) مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت است. نتایج نشان داد که شکل، اندازه و ساختار سنگریزه های شنوایی در ماهیان مورد مطالعه دارای تنوع می باشد. تنوع شکلی هر سه نوع سنگریزه خاص گونه ای است. </em><em>در این پژوهش مشخص گردید که در خانواده کپورماهیان </em><em>Cyprinidae)</em><em>) </em><em>سنگریزه شنوایی آستریسکوس و در خانواده‌های گاو ماهیان</em><em>(Gobiidae)</em><em>، </em><em>کفال ماهیان </em><em>Mugilidae)</em><em>)</em><em>و اردک ماهیان </em><em>(Esocidae)</em><em>سنگریزه ساژیتا بزرگتر از دو سنگریزه دیگر می باشد. علاوه بر این تنوع شکلی بالایی </em><em>(گرد، دایره ای، تخم مرغی و مربعی شکل) </em><em>در اتولیت آستریسکوس تمام گونه های 4 خانواده مورد مطالعه </em><em>دیده می شود. از این تنوع شکلی اتولیت ممکن است در بررسی های تاکسونومیکی، دیرین شناسی و بررسی رژیم و عادات غذایی مهره داران مختلف آبزی مثل پستانداران، پرندگان و ماهیها استفاده شود.</em>