تجزیه مصرف انرژی در ایران 1390-1380 (یک تحلیل ایستای مقایسه‌ای با رویکردSDA)

Abstract

مبحث انرژی همواره یکی از مسائل مهم در حوزه اقتصاد بوده، بنابراین توجه به مدیریت منابع انرژی از اهمیت بسزایی برخوردار است. وابستگی ایران به منابع نفتی و آثار زیان‌بار زیست‌محیطی ناشی از آن، ضرورت مدیریت مصرف منابع و افزایش بهره‌وری استفاده از آنها را بیش از پیش آشکار می‌سازد. در دهه هشتاد به‌تبع افزایش قیمت نفت و گسیل شدن درآمدهای نفتی به کشور، مصرف انرژی نیز به‌طور چشمگیری در تمامی بخش‌ها افزایش یافته است. بنابراین بررسی دلایل افزایش مصرف انرژی و بخش‌هایی که این نرخ رشد مصرف را نشان می‌دهد، موردتوجه است. این تحقیق به بررسی مصرف انرژی (انرژی اولیه و ثانویه) در سال‌های 1390-1380 با استفاده از روش تجزیه تحلیل ساختاری (SDA) می‌پردازد و با تجزیه مصرف انرژی به سه اثر ساختاری، تولیدی و شدت انرژی، عوامل مؤثر در روند مصرف انرژی را شناسایی می‌کند. نتایج نشان می‌دهد که 73% افزایش مصرف انرژی به خاطر اثر تقاضای نهایی بوده و اثر شدت انرژی نیز 14% به این افزایش کمک کرده است، اما ثر ساختار تولید و اثر ساختار مصرف به میزان 7.7% و 4.9% از اثر افزایشی کل کاسته‌اند.