اثربخشی آموزش مدیریت استرس بر سلامت روان‌شناختی، خودکارآمدی و شادکامی در زنان سالمند مبتلا به افسردگی متوسط

Abstract

ویژگی‌های روان‌شناختی سالمندان به دلیل کاهش عملکردهای جسمی و روانی افت می‌کند. بنابراین، مداخله با هدف بهبود سلامت روان‌شناختی، خودکارآمدی و شادکامی به‌ویژه در سالمندان مبتلا به افسردگی دارای اهمیت زیادی است. در نتیجه، این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی آموزش مدیریت استرس بر سلامت روان‌شناختی، خودکارآمدی و شادکامی در زنان سالمند مبتلا به افسردگی متوسط انجام شد. پژوهش حاضر نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش زنان سالمند مبتلا به افسردگی سراهای سالمندی شهر تهران در سال 1398 بودند که از میان آنان 60 زن با توجه به ملاک‌های ورود به مطالعه با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مساوی جایدهی شدند. گروه آزمایش 10 جلسه 90 دقیقه‌ای آموزش مدیریت استرس دریافت کرد و گروه کنترل آموزشی ندید. ابزار پژوهش شامل مقیاس سلامت روان‌شناختی نجاریان و داودی، پرسشنامه خودکارآمدی شرر و همکاران، پرسشنامه شادکامی آرگایل و لو و مقیاس افسردگی سالمندان یساویج و شیخ بودند. داده‌ها با روش تحلیل کوواریانس تک‌متغیری در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد گروه‌های آزمایش و کنترل از نظر سلامت روان‌شناختی، خودکارآمدی و شادکامی تفاوت معنی‌داری داشتند. به عبارت دیگر، آموزش مدیریت استرس باعث بهبود سلامت روان‌شناختی، خودکارآمدی و شادکامی در زنان سالمند مبتلا به افسردگی شد (01/0>P). با توجه به اثربخشی آموزش مدیریت استرس، توصیه می‌گردد که متخصصان و درمانگران حوزه سلامت از روش آموزش مدیریت استرس در کنار سایر روش‌های آموزشی برای بهبود سلامت روان‌شناختی، خودکارآمدی و شادکامی استفاده کنند.