مقایسه عوامل مؤثر بر عملکرد ریاضی دانش‌آموزان پایه هشتم در کشورهای ایران و کره، مبتنی بر داده‌های تیمز

Abstract

هدف این پژوهش، مقایسه کشورهای ایران و کره در پیش‌بینی عملکرد ریاضی مبتی بر عوامل در دو سطح دانش‌آموز (جنسیت، وضعیت اجتماعی-اقتصادی، خودپنداره، نگرش، اهمیت، مقدار تکلیف و مدت زمان انجام تکلیف) و معلم (سابقه، تحصیلات، مقدار گمارش تکلیف، مدت زمانی که برای انجام تکلیف داده می‌شود و تدریس معلم) است. پژوهش از نظر هدف بنیادی و از نظر شیوه جمع‌آوری داده‌ها همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را دانش‌آموزانی تشکیل می‌دهند که در پایه هشتم (سوم راهنمایی) سال تحصیلی 90-1389 (2011-2010)، ثبت‌نام کرده‌اند و در مطالعه تیمز (2011) شرکت داشته‌اند. ( ایران 1153363 دانش‌آموز و کره 672415 دانش‌آموز). از این تعداد، از کشور ایران 6029 دانش‌آموز از 238 مدرسه، و از کشور کره 5166 دانش‌آموز از 150 مدرسه، به‌عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش، از روش تحلیل چندسطحی (دو سطحی) با استفاده از نرم‌افزار مدل‌سازی خطی سلسله‌مراتبی (HML) با مدل‌های تحلیل واریانس یک‌راهه با تأثیرات تصادفی، تحلیل کواریانس یک‌راهه، مدل میانگین به‌ عنوان پیامد، مدل عرض از مبدأ تصادفی و شیب‌های تصادفی استفاده شده است. یافته‌های پژوهش،تفاوت عوامل مؤثر بر عملکرد ریاضی دانش‌آموزان ایران و کره را نشان می دهد. همچنین یافته‌ها نشان می دهد که در ایران مقدار واریانس سطح دانش‌آموز و معلم تفاوت زیادی نداردا، ولی در کره بیشترین واریانس عملکرد ریاضی توسط عوامل سطح دانش‌آموز تبیین می‌شود. توجه به این تفاوت‌ها بسیار ضروری است و هر کشور باید با توجه به مدلی که برایش مناسب‌تر است، به برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری برای بهبود عملکرد آموزش در جامعه خود بپردازد.