اثربخشی آموزش تقویت مقابله زوجی بر سازگاری زناشویی و راهبردهای مقابله‌ای زوجی

Abstract

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش تقویت مقابله زوجی بر سازگاری زناشویی و راهبردهای مقابله‌ای زوجی در زوجین بود.روش پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری را والدین دانش‌آموزان مدارس ابتدایی (658 نفر) در منطقه کلاچای استان گیلان تشکیل دادند که از میان آن‌ها، 14 زوج با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و در دو گروه (یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل) با گمارش تصادفی جایگزین شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه‌های سازگاری زناشویی اسپانیر (DAS) و راهبردهای مقابله‌ای زناشویی بومن (MCI) و روش مداخله برنامه آموزش تقویت مقابله زوجی (CCET) بود که در هشت جلسه دو ساعت و 15 دقیقه برای گروه آزمایش آموزش داده شد. داده‌های به‌دست‌ آمده با استفاده از روش تحلیل واریانس اندازه‌های مکرر و نرم‌افزار 21Spss- تحلیل شدند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که آموزش تقویت مقابله زوجی موجب افزایش نمرات سازگاری زناشویی و ابعاد آن شامل رضایت زناشویی، همبستگی دونفری، توافق دونفری و ابراز محبت (0/01>p) و در ابعاد راهبردهای مقابله‌ای زوجی باعث کاهش نمرات در بُعد تعارض، خودسرزنشگری، خودمحوری و اجتناب و افزایش نمرات رویکرد سازنده (0/05>P) شده است. نتایج پیگیری پس از دو ماه در متغیرهای پژوهش بین گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنادار نشان داد.بر اساس یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت که زوجین با کاربست مهارت‌های تقویت مقابله زوجی در مقابله با شرایط استرس‌زای زندگی کمتر از راهبردهایی چون اجتناب، خودسرزنشگری و خودمحوری و بیشتر از رویکرد سازنده، گفت‌وگو و تعامل مؤثر استفاده می‌کنند که منجر به سازگاری بیشتر در زندگی زناشویی می‌شود.