همسنجی سالیابی نسبی فلوئور، اورانیوم، و نیتروژن (FUN) با سالیابی مطلق رادیوکربن در محیط های نمکی بر اساس مطالعه نمونه استخوان های مردان نمکی معدن چهرآباد زنجان

Abstract

سال‌یابی یافته‌هایی همانند استخوان امکان بررسی تقدم و تأخر یا هم‌زمانی گونه‌های مختلف انسانی کشف شده در یک محل مشخص را فراهم می­کند. در این پژوهش نیز نمونه استخوان­های اجساد شماره دو، سه و پنج مومیایی­های مردان نمکی معدن چهرآباد زنجان که قبلاً با روش رادیو کربن تاریخ­گذاری مطلق شده­ بودند بر اساس سال‌یابی نسبی فلوئور، اورانیوم، و نیتروژن (FUN)، تاریخ‌گذاری شدند. مبنای این روش سالیابی بر این اصل استوار است که هرچه استخوان عناصر فلوئور و اورانیوم را بیشتر جذب کند سن قدیمی‌تری داشته و هر چه میزان نیتروژن آن بیشتر باشد استخوان سن کمتری خواهد داشت. نتایج به‌دست‌آمده نشان دادند که ابتدا جسد شماره پنج، سپس جسد شماره سه، و در انتها نیز جسد شماره دو دفن شده است که این ترتیب زمانی تدفین توسط اندازه‌گیری‌های قبلی سال‌یابی کربن 14 تائید می‌شوند. در مرحله‌ی بعد، نرمال بودن توزیع داده­ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS بررسی شده، و بر اساس رگرسیون خطی، نمودار لُجستیک، آزمون تی و آنالیز واریانس (ANOVA) مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. نتایج این پژوهش صحت و دقت بالای آزمون سال‌یابی FUN در محوطه­های باستانی و همخوانی مناسب آن با روش سال‌یابی رادیو کربن را، در محیط‌هایی که نمونه‌ها به‌خوبی محافظت‌شده‌اند نشان می­دهد.<br />