هیومات پتاسیم عاملی برای کاهش زوال بذر گندم

Abstract

بذرها در طول دوره انبارداری، زوال می یابند. تیمار کردن بذر با هیومیک اسید تغییرات متابولیک و بیوشیمیایی در بذر به وجود آورده، جوانه ­زنی و سبز شدن را تسریع می­ کند. این تحقیق به ­منظور ارزیابی اثر پیش‌تیمار کردن بذرها با هیومات پتاسیم بر زوال بذر ارقام گندم در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه‌ای اجرا شد. آزمایش به­ صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام یافت. هیومات پتاسیم در سه سطح شاهد، 1 و 2 در هزار؛ ارقام گندم شامل شیرودی، دریا، چمران و مروارید؛ و زمان­ های حرارت ­دهی شامل صفر، 48، 72، 144 و 96 ساعت فاکتورهای آزمایش بودند. نتایج نشان داد که اثر ساده رقم و اثر متقابل سطوح هیومات پتاسیم × زمان های حرارت‌دهی بر طول ساقه­ چه، اثر ساده زمان­ های حرارت‌دهی و اثر متقابل سطوح هیومات پتاسیم × ارقام بر درصد جوانه ­زنی و اثر متقابل سطوح هیومات پتاسیم×ارقام×زمان­ های حرارت‌دهی بر طول ریشه­ چه، وزن خشک ساقه­ چه، وزن خشک ریشه­ های جنینی و وزن خشک گیاهچه معنی ­دار بود. پیش تیمار بذور به میزان دو در هزار با هیومات پتاسیم باعث تولید طویل ­ترین ریشه ­چه ­ها در ارقام شیرودی، دریا، مروارید و چمران؛ به ­ترتیب با 72، 72، 144 و 96 ساعت حرارت­ دهی گردید. بیشترین وزن خشک ریشه­ های جنینی را ارقام شیرودی و چمران، به ­ترتیب با 48 و 72 ساعت حرارت ­دهی با مصرف دو در هزار هیومات پتاسیم به ­وجود آوردند. مصرف یک در هزار هیومات پتاسیم باعث شد بیشترین وزن خشک گیاهچه به ­ترتیب با 48، 72 ساعت و عدم حرارت­دهی در ارقام شیرودی، دریا و مروارید به ­وجود آید. نتیجه گرفته شد که ارقام مختلف این تحقیق در زمان ­های مختلف حرارت­ دهی، پاسخ­ های متفاوتی به تیمارکردن با هیومات پتاسیم نشان می ­دهند. در نهایت مشخص گردید که افزایش زمان حرارت­ دهی، ویژگی­ های گندم را در مراحل اولیه رشد تحت تاثیر قرار می ­دهد و تیمار بذر با هیومات پتاسیم می ­تواند در کاهش زوال بذر تاثیرگذار باشد.