تغییرات عملکرد برنج در سیستم کشت مستقیم با بستر مرطوب متاثر از کاربرد علف کش ها

Abstract

با توجه به متکّی بودن کشت مستقیم برنج به مصرف علف‌کش و خطر مقاوم شدن علف‌های هرز به علف‌کش‌ها، کاربرد مخلوطی از علف‌کش‌ها از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. به­منظور بررسی اثرات مصرف علف‌کش‌های مختلف مشتمل بر تیوبنکارب، پرتیلاکلر، بن‌سولفورون‌متیل، اتوکسی‌سولفورون+ آنیلوفوس، بوتاکلر و پروپانیل و با مصرف متوالی در یک فصل زراعی با غلظت کمتر از غلظت توصیه شده بر تراکم علف‌های هرز، عملکرد و اجزای عملکرد برنج رقم هاشمی، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌ کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار، در مزرعه پژوهشی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان در سال 1393 انجام شد. نتایج نشـان داد که ارتفاع بوته، عملکرد شلتوک، عملکرد ماده‌ خشک، شـاخص برداشت، تعـداد پنجه‌ و تعداد گلچه­ های ‌پر در گل­ آذین به­ طور معنی‌دار تحت‌تاثیر تیمار‌ها قرار گرفتند. کاربرد برخی از علف­ کش ­ها در بازه زمانی متوالی از جمله تیوبنکارب (نه روز قبل از کاشت)، بن‌سولفورون‌متیل (نه روز پس از کاشت) و پروپانیل (30 روز پس از کاشت) در کنترل وزن خشک و تراکم علف‌های هرز به ­ترتیب 92 و 98 درصد مؤثر واقع شدند. بیش‌ترین تعداد دانه‌ پر در گلچه ­های خوشه (71 عدد) و تعداد پنجه (14 عدد) در تیمار کاربرد متوالی تیوبنکارب، بن‌سولفورون‌متیل و پروپانیل به ­دست آمدند. در این تیمار، عملکرد شلتوک و عملکرد بیولوژیک به‌ترتیب 73 و 72 درصد نسبت به ­تیمار بدون وجین افزایش یافتند. کاربرد پرتیلاکلر در مخلوط با علف‌کش‌ها، سبب آسیب به گیاهچه برنج و همچنین کاهش ارتفاع بوته و عملکرد شلتوک برنج گردید. بیش‌ترین عملکرد شلتوک برنج (3092 کیلوگرم بر هکتار) در تیمار مصرف متوالی تیوبنکارب، بن‌سولفورون‌متیل و پروپانیل به ­دست آمد<strong>. </strong>این تیمار کارآیی بالاتری را نسبت تیمار دو بار وجین در کنترل وزن خشک و تراکم علف‌های هرز نشان داد. مصرف تیوبنکارب و بدنبال آن بن‌‌سولفورون‌متیل و پروپانیل بهترین تیمارها در این آزمایش بودند.