تأثیر طول دوره ی تداخل علف‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد زیره سبز (Cuminum cyminum L.) در شرایط کشت رایج و ارگانیک

Abstract

به منظور بررسی تأثیر طول دوره ی تداخل علف‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد زیره سبز در شرایط کشت رایج و ارگانیک، آزمایشی به­صورت اسپلیت پلات، در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 97-1396 در شهرستان سبزوار انجام شد. سیستم کشت (رایج و ارگانیک) به عنوان فاکتور اصلی و طول دوره ی تداخل علف‌های هرز(صفر، 2، 4، 6 هفته بعد از سبز شدن و عدم کنترل) به عنوان فاکتور فرعی بودند. نتایج نشان داد که در شرایط کشت رایج، تراکم و وزن خشک علف‌های هرز، ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، تعداد دانه در چتر، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک افزایش بیشتری نسبت به کشت ارگانیک داشت در حالی که تعداد چتر در بوته در سیستم کاشت ارگانیک بیشتر بود. افزایش طول دوره­ی تداخل علف‌های هرز سبب کاهش 21/20 درصدی ارتفاع، 85/42 درصدی تعداد شاخه جانبی، 91/47 درصدی تعداد چتر در بوته، 5/37 درصدی تعداد دانه در چتر، 96/33 درصدی عملکرد بیولوژیکی، 90/43 درصدی عملکرد دانه شد. بررسی ضرایب تابع رگرسیون لجستیکی نشان داد که در شرایط کشت رایج شروع کاهش عملکرد زودتر اتفاق افتاد (11 روز بعد از سبز شدن) در حالی که شروع کاهش عملکرد در سیستم کشت ارگانیک تا 41/17 روز بعد از سبز شدن زیره سبز به تعویق افتاد. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که در هر دو شرایط تداخل علف‌های هرز سبب کاهش عملکرد دانه گردید. با این وجود، در شرایط کشت ارگانیک تداخل تا هفته چهارم و در شرایط رایج تا هفته دوم بعد از سبز شدن کاهش قابل ملاحظه‌ای را در عملکرد دانه موجب نشد. بر این اساس توصیه می شود کنترل علف های هرز در کشت رایج 12 روز بعد از سبز شدن و در کشت ارکانیگ 18 روز بعد از سبز شدن زیره سبز شروع شود.