اثر رژیم آبیاری و سوپرجاذب بر خصوصیات کمّی و کیفی چغندرقند ( Beta vulgaris L.)

Abstract

به­منظور بررسی اثر اعمال رژیم آبیاری و سوپرجاذب بر خصوصیات کمّی و کیفی چغندر­قند رقم رستار، آزمایشی در سال زراعی 1396 به­صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه کشاورزی دانشگاه مهاباد اجرا گردید. رژیم آبیاری شامل سه سطح 60، 120 و 180 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس A که به کرت‌های اصلی و پلیمر سوپرجاذب A200 در چهار سطح صفر، 50، 150 و 200 کیلوگرم در هکتار به کرت‌های فرعی اختصاص یافتند. نتایج نشان داد اثر ساده رژیم آبیاری و سوپرجاذب بر کلیه صفات به­غیر از ضریب استحصال قند معنی­دار بود. اثر متقابل دو عامل بر وزن خشک اندام هوایی، عیار قند، عملکرد ریشه و عملکرد قند ناخالص و عملکرد قند خالص معنی­دار بود. مقایسه میانگین رژیم­های آبیاری نشان داد که بالاترین شاخص سطح برگ، طول غده و محتوی آب نسبی برگ و کمترین درصد قند خالص به­ترتیب به رژیم آبیاری، پس از 60 میلی­متر تبخیر، اختصاص داشت. کاربرد سطوح 50 و 150 کیلوگرم در هکتار سوپر­جاذب بیشترین شاخص سطح برگ، طول غده و محتوی آب نسبی برگ و کمترین درصد قند خالص را به خود اختصاص دادند. در این مطالعه بالاترین وزن خشک اندام هوایی، عملکرد ریشه، عملکرد قند ناخالص و خالص و کمترین درصد عیار قند در رژیم آبیاری بعد از 60 میلی­متر تبخیر و استفاده از 200 کیلوگرم در هکتار سوپر جاذب مشاهده شد. بررسی برهمکنش مقدار مصرف آب و سوپرجاذب نشان داد تیمار عدم کاربرد سوپرجاذب و آبیاری بعد از 60 میلی­متر تبخیر و تیمارهای کاربرد 50، 150 و 200 کیلوگرم سوپرجاذب در هکتار در رژیم آبیاری بعد از 120 میلی متر تبخیر و همچنین تیمار کاربرد 150 و 200 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب در رژیم آبیاری بعد از 180 میلی­متر تبخیر، اختلاف معنی­دار از نظر عملکرد قند خالص نشان ندادند، بنابراین، کاربرد 150 کیلوگرم سوپرجاذب در هکتار در شرایط آبیاری بعد از 180 میلی­متر تبخیر می­تواند عملکرد قند خالص مشابه تیمار عدم کاربرد سوپرجاذب و آبیاری بعد از 60 میلی­متر تبخیر در چغندرقند داشته و منجر به صرفه­جویی 8650 مترمکعب آب در هکتار شود.