اثر تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام کلزا (Brassica napus) در منطقه قزوین

Abstract

به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزای عملکـرد دانه سه رقـم بهاره کــلزا به تراکم­ های مختلف بوته، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک ­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی90-89 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین اجرا گردید. در کرت­ های آزمایشی چهار پشته به طول شش متر و فاصله دو پشته از یکدیگر <em>60</em>سانتی­متر در نظر گرفته شد. کشت در تاریخ دوم اسفند­ماه به صورت خشکه­ کاری و دستی انجام گرفت. عملیات زراعی از قبیل مصرف کود، سموم علف­ کش، آفت­ کش و آبیاری در مزرعه به صورت متداول انجام گردید. ارقام بهاره کلزا در سه سطح شامل: Hayola401، RGS003 و Sarigol و تراکم بوته در سه سطح شامل: 60، 80 و 100 بوته در متر مربع بودند. در انتهای دوره رشد، صفات تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکـرد دانه و درصد روغن اندازه­ گیری شدند. نتایج حاصل از آزمایش نشان دادند که تیمار تراکم بوته و رقم اثر معنی­ داری بر تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه داشتند. اثر متقابل تراکم بوته و رقم بر تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه معنی ­دار گردید. رقم Hayola401 بیشترین تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. در سه رقم مورد آزمایش، بیشترین مقدار عملکرد دانه در تراکم 80 بوته در متر مربع به دست آمد که با افزایش تراکم از 80 به 100 بوته در متر مربع از تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه کاسته شد. این آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه کلزا با میانگین 1918.5 کیلوگرم در هکتار از رقم Hayola401 در تراکم 80 بوته در متر مربع حاصل گردید.