اثر الگوی کاشت بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد ارقام ذرت شیرین و یک رقم فوق شیرین (Zea mays L. var. saccarata)

Abstract

این پژوهش با توجه به اهمیت ذرت شیرین به عنوان یک محصول غذایی جدید و به منظور بررسی برخی خصوصیات مهم مورفولوژیکی و عملکرد ارقام ذرت شیرین و یک رقم فوق شیرین، در سال زراعی 1389 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی اجرا گردید. طرح آزمایشی مورد استفاده فاکتوریل در قالب بلوک­ های کامل تصادفی با سه تکرار بود. تیمارهای آزمایشی شامل الگوی کاشت در سه سطح (کاشت یک ردیف در روی پشته (کشت مرسوم)، کاشت دو ردیف روی پشته به فاصله 20 سانتی ­متر از یکدیگر و کاشت یک ردیف کف جوی) و ارقام ذرت شیرین و فوق شیرین در 4 سطح (3 رقم ذرت شیرین Chase، Temptation وKSC403su و یک رقم ذرت فوق شیرین Challenger) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف بین هیبریدهای ذرت شیرین در صفات عمق دانه، عملکرد دانه قابل کنسرو و شاخص برداشت بلال معنی­ دار بود. همچنین، نتایج نشان داد که الگوهای مختلف کاشت از نظر صفات مورد بررسی شامل تعداد کل برگ، تعداد برگ بالای بلال اصلی، قطر ساقه، قطر بلال، عمق دانه، عملکرد دانه قابل کنسرو و عملکرد علوفه تر تفاوت معنی­ داری با همدیگر داشتند، به طوری که این صفات در الگوی کاشت دو ردیف روی پشته بیشترین میانگین را به خود اختصاص دادند. بر این اساس، حداکثر عملکرد دانه قابل کنسرو در الگوی کاشت دو ردیف روی پشته متعلق به رقم Challenger با متوسط 25.76 تن در هکتار و بیشترین عملکرد علوفه تر در الگوی کاشت یک ردیف کف جوی و متعلق به رقم Chase با میانگین 48.6 تن در هکتار به دست آمد. نتایج این تحقیق نشان داد، بالاترین شاخص برداشت بلال متعلق به رقم Chase بود. براساس نتایج، الگوی کاشت دو ردیف ذرت روی پشته و رقم Challenger با تولید بیشترین عملکرد دانه قابل کنسرو جهت توسعه کشت ذرت شیرین در منطقه می ­تواند استفاده شود.