پیش تیمار بذر کنجد (Sesamum indicum L) با پرولیـن و اثربخشی آن بر جوانه زنی در دماهای متفاوت

Abstract

به ­منظور بررسی تاثیر پرولین و دما بر میزان اسمولیت­ ها، میــزان آنزیم­ های آنتی اکسیدان و شــاخص ­های جوانه­ زنی کنجد، آزمایشی در سال 1393 در آزمایشگاه دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح پرولین (صفر، 5، 10 میلی­ مولار) و دماهای مختلف جوانه­ زنی (15، 25، 35 درجه سلسیوس) بودند. نتایج آزمایش نشان­ دهنده تاثیر مثبت پرولین بر شاخص ­های جوانه ­زنی، آنزیم­ های آنتی­ اکسیدان، پرولین، پروتئین و تحرک ذخایر غذایی بود. به­ طوری که، کاربرد خارجی (اگزوژنیک) پرولین منجر به افزایش میزان این اسمولیت در گیاهچه ها گردید. همچنین، دماهای 15 و 35 درجه سلسیوس نسبت به دمای 25 درجه سلسیوس منجر به تولید پرولین کمتری شدند. میزان آنزیم پراکسیداز نیز در دمای 25 درجه سلسیوس کمتر از دماهای 15 و 35 درجه سلسیوس برآورد شد و افزایش پرولین منجر به افزایش میزان این آنزیم در دماهای مـورد بررسی گردید. در دمای 25 درجه سلسیوس با کاربــرد 10 میلی­ مولار پرولین بیشترین میزان کاتالاز و پلی­ فنل اکسیداز مشاهده گردید. همچنین، میزان این آنزیم ­ها در دماهای 15 و 35 درجه سلسیوس نسبت به دمای 25 درجه سلسیوس کاهش نشان داد. با توجه به افزایش کارآیی ذخایر غذایی و شاخص قدرت بذر، درصد و سرعت جوانه­ زنی، میزان پرولین، پروتئین و آنزیم ­های آنتی­ اکسیدان در اثر کاربرد پرولین به نظر می­ رسد که پیش­ تیمار بذر با پرولین می ­تواند یکی از راهکارهای مناسب برای جوانه ­زنی بهتر آن تحت شرایط تغییرات دما باشد.