مثبت‌اندیشی کشورهای آسیای مرکزی نسبت به جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر موضوع هسته‌ای

Abstract

بحران هسته‌‌ای ‌به یکی از مهم‌ترین چالش‌های ‌سیاست خارجی ایران تبدیل شده بود. در نتیجۀ این بحران، موضوع هسته‌‌ای ‌ایران از سازمان بین‌المللی هسته‌ای به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع داده شد. نتیجۀ این مسئله، به‌کارگیری تحریم‌های ‌بین‌المللی در قالب فصل هفتم شورای امنیت به‌ویژه در قالب قطعنامۀ 1929 بود. نگاه کشورها و مناطق مختلف به این مسئله متفاوت بود. در حالی که کشورهای حاشیۀ جنوبی خلیج فارس از جمله عربستان سعودی، امارات متحدۀ عربی و بحرین در بحران هسته‌‌ای ‌میان ایران و غرب به‌شکل ضمنی خواستار حملۀ نظامی به ایران بودند، کشورهای واقع در آن سوی مرزهای شرقی ایران یعنی منطقۀ آسیای مرکزی آشکارا اعلام می‌‌کردند که راه حل مسئلۀ هسته‌ای ‌ایران دیپلماسی است و باید به‌صورت صلح‌آمیز حل شود. ریشۀ نگاه مثبت کشورهای آسیای مرکزی به جمهوری اسلامی ایران چیست؟ در پاسخ می‌‌توان مطرح کرد که دلایل نگاه مثبت کشورهای آسیای مرکزی به جمهوری اسلامی ایران ناشی از مجموعۀ ملاحظات سیاسی ـ امنیتی، اقتصادی و فرهنگی است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌‌دهد که ترس از واکنش جدی ایران و سرایت بی‌‌ثباتی به درون منطقۀ آسیای مرکزی، جایگاه ژئواکونومیک ایران نزد کشورهای آسیای مرکزی، احساس همبستگی با ایران به‌دلیل اشتراک‌های فرهنگی و نگاه به ایران به‌عنوان موازنه‌بخش در مقابل کشورهایی همچون ترکیه، پاکستان و اسرائیل بر می‌‌گردد. هدف این نوشتار بررسی ریشه‌های ‌نگاه مثبت کشورهای آسیای مرکزی به جمهوری اسلامی ایران با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی است.