نقش قزاقستان در گسترش روابط ایران و چین در آسیای مرکزی

Abstract

در یک دهۀ گذشته آسیای مرکزی بیشتر مورد توجه قدرت‌های بزرگ جهانی و منطقه‌ای بوده است. منافع و اقدامات این بازیگران بین‌المللی به شکل‌گیری فضای رقابتی در منطقه منجر شده است که از آن با عنوان بازی بزرگ جدید یاد می‌شود. این فضای رقابتی ناشی از عملکرد پویایی‌های درونی و بیرونی منطقۀ آسیای مرکزی است. قزاقستان از کشورهایی است که توانسته از راه به‌کارگیری نگرشی متعادل منافع زیادی را از این فضای رقابتی به‌دست ‌آورد. با توجه به اهمیت قزاقستان در آسیای مرکزی، نقش‌آفرینی بیشتر سایر بازیگران مستلزم همکاری با این کشور است. هدف این نوشتار واکاوی مهم‌ترین ویژگی‌های سیاست خارجی قزاقستان و بسترهایی است که این سیاست خارجی می‌تواند برای همکاری بیشتر دو کشور ایران و چین در آسیای مرکزی فراهم کند. پرسش نوشتار این است که ویژگی‌های اصلی سیاست خارجی قزاقستان چیست؟ و این ویژگی‌ها در چه زمینه‌هایی می‌تواند بر گسترش روابط ایران و چین در آسیای مرکزی تأثیر داشته باشد؟ یافته‌های نوشتار نشان می‌دهد که سه ویژگی، واقع‌گرایی، غیر ایدئولوژیک‌بودن و اولویت فعالیت‌های اقتصادی مهم‌ترین شاخص سیاست خارجی این کشور از زمان استقلال در منطقۀ آسیای مرکزی بوده است. سه ویژگی که بنابر با اولویت‌های سیاست خارجی ایران و چین در آسیای مرکزی است. با توجه به این موضوع، امنیت، منابع انرژی و حمل‌ونقل سه مؤلفه‌ای است که قزاقستان می‌تواند بسترساز همکاری ایران با چین در آسیای مرکزی باشد. روش نوشتار توصیفی – تحلیلی است.