مقایسه ی نشخوار فکری و مکانیسم های دفاعی در افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی و اختلال وسواسی-جبری با افراد غیر مبتلا

Abstract

مقدمه: هدف پژوهش، مقایسه‌ی نشخوار فکری و مکانیسم‌های دفاعی در افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی و اختلال وسواسی- جبری با افراد غیرمبتلا بود. روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع پس رویدادی بود. نمونه شامل 30 نفر مبتلا به اختلال افسردگی (زن)، 30 نفر مبتلا به اختلال وسواسی- جبری (16 زن و14 مرد) و 60 نفر افراد غیرمبتلا (45 زن و 15 مرد) بود. نمونه‌ی بالینی با روش نمونه‌گیری هدفمند و نمونه‌ی غیرمبتلا به صورت هدفمند و با روش غربالگری با استفاده از پرسشنامه MMPI، انتخاب شدند. ابزارهای به‌کارگرفته‌شده شامل پرسشنامه-ی نشخوار فکری ، پرسشنامه‌ی مکانیسم‌های دفاعی و پرسشنامه‌ی 71 سؤالی MMPI بود. جهت تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد میزان استفاده از نشخوارفکری در گروه افسرده و وسواسی، بیشتر از گروه غیرمبتلا بود. میزان استفاده از سبک دفاعی رشدنایافته در گروه‌های مبتلا بیشتر از گروه غیرمبتلا و میزان استفاده از سبک روان‌آزرده نیز در مبتلایان به افسردگی بیشتر از گروه وسواسی و غیرمبتلا بود. علاوه بر آن نتایج نشان داد که بین سه گروه در مکانیسم‌های دفاعی فرافکنی، ناارزنده‌سازی، گذاربه عمل، بدنی-سازی، خیال‌پردازی اوتیستیک، لایه‌سازی، پرخاشگری منفعلانه، جابه‌جایی، مجزاسازی، فرونشانی، والایش، شوخ‌طبعی، پیشاپیش‌نگری، دیگردوستی کاذب و ابطال، تفاوت وجود دارد. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش، نشخوارفکری و مکانیسم‌های دفاعی نقش مهمی در اختلال‌های افسردگی اساسی و وسواسی - جبری دارند. تلاش در راستای کاهش به کارگیری نشخوار فکری و سبک‌های دفاعی رشدنایافته و روان‌آزرده می‌تواند گامی مهم جهت ارتقای سلامت روانی بیماران باشد.