مراحل رویان‏زایی سوماتیکی حاصل از رویان بذری در گیاه وشا (Dorema ammoniacum D.)

Abstract

هدف: هدف از این تحقیق بررسی و تایید بافت شناختی مراحل رویان‌زایی سوماتیکی در گیاه وشا، به عنوان روشی موثر در تکثیر گیاهانی که با محدودیت کشت مواجه هستند، به کمک روش‌های کشت بافت بود. مواد و روش‌ها: ریز‌نمونه‌های مختلف بر روی محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (Murashige and Skoog) حاوی غلظت‌های مختلف اکسین و سیتوکینین قرار گرفتند. پس از 8 هفته، تولید کالوس‌های رویان‌زا بررسی شد. مراحل مختلف نموی رویان‌های سوماتیکی پس از تهیه برش‌های میکروتومی از کالوس‌ها و با استفاده از روش‌ بافت‏شناسی بررسی شد. نتایج: از میان ریز نمونه‌های مختلف مورد بررسی، رویان‌های بذری موفق به تشکیل کالوس‌های رویان زا شدند. هورمون اکسین به طور موثر میزان رویان زایی را افزایش داد. بیشترین میزان تولید کالوس‌های رویان‌زا مربوط به محیط موراشیگ اسکوگ حاوی 1 میلی‌گرم بر لیتر نفتالین استیک اسید (α-Naphthaleneacetic acid) و 5/0 میلی‌گرم بر لیتر بنزیل آدنین (N6-Benzyladenine) بود. با مقاطع گرفته شده از نمونه‌ها، مراحل مختلف رشدی رویان‌های سوماتیک شامل مرحله پیش رویانی، رویان کروی، رویان قلبی شکل، رویان اژدری و رویان لپه‌ای مشاهده شدند. نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج، رویان زایی سوماتیکی در گیاه وشا در شرایط آزمایشگاهی و با استفاده از رویان بذری این گیاه امکان پذیر است و بررسی‌های بافت‏شناسی کالوس‌های رویان زا، وجود مراحل مختلف رویانی را تایید نمود.